Entrainment (Eng.) is de synchronisatie van twee verschillende ritmische processen. Entrainment is door stroboscopisch licht en/of herhaald ritmisch geluid iets van transcendentie ervaren.
Zonlicht en hersengolven synchroniseren waardoor ons dag nacht ritme ontstaat. Vuurvliegjes synchroniseren onderling met als resultaat een deinende vuurzee. Krekels koppelen elkaars gewrijf van de vleugels tot een ritmisch krekelconcert. Vergelijk dit met een wave in het voetbalstadion of met de synchrone lichaamstaal van mensen in gesprek.
Behalve levende wezens, kunnen tikkende uurwerken onder speciale omstandigheden overdrachtelijk naar elkaar toe te kruipen. Huygens, onze zeventiende-eeuwse geleerde toonde als eerste dit verschijnsel van synchronisatie van metronomen aan.
En-train-ment of ‘bij elkaar aan boord stappen’ omschrijft het fenomeen waarbij een externe bron (zon, ritmische gebaren, muziek en dans) bijdraagt aan een inwendige resonantie en aan een ervaring van transcendentie. Het musicologisch en sociaalpsychologische onderzoek naar entrainment of synchronisatie richt zich op elektronische dansmuziek, tango en tapdansers, op ostensief gedrag van zuigelingen en wiegeliederen, op mensen in schommelstoelen, op tjilpende mussen en kwakende kikkers, op synchresie en zo meer. Dit onderzoek naar interacties van onafhankelijke ritmisch systemen concentreert zich daarbij op frequentie, golflengte, loops, negatieve feedback, spiegelneuronen en de invloed van intentie.
De tot nu toe bereikte resultaten wijzen in de richting van entrainment als ecologische basis voor affectieve verbondenheid, harmonische samenwerking en sociale cohesie. Entrainment als evolutionaire basis van empathie, daarvoor is meer onderzoek nodig.
