Jannes H Mulder

Jannes H Mulder (2024)

Gepubliceerd op 28-04-2022

Synchresie

betekenis & definitie

Synchresie is geluid en bewegend beeld zodanig vervlechten dat een maximaal theatraal effect ontstaat. Zoals het aanzwellende trommelgeroffel als de acrobaten in de nok van de circustent bijna vallen…

Voor de komst van geluidfilms begeleidde muzikanten zogenoemde stomme films. Beelden op het doek werden met dramatische klanken vanuit de zaal versterkt. Deze kunst bestaat nog steeds zoals kletterende regen, krakende sneeuw, piepende remmen, enge voetstappen en dichtslaande deuren.

Bijzondere vormen van synchresie zijn stille tochten tegen straatgeweld en het tegenovergestelde, het lawaai van pannen en deksels tijdens een demonstratie op de Dam. De massaal gedeelde lichaamstaal van verzet gaat samen met een doodse stilte of met een helskabaal. Synchresie en synchronie vloeien in elkaar over.

Ook op individueel niveau komt innige vervlechting van beeld en geluid voor. Zo kan het gebaar van ritmisch het hoofd heen en weer schudden samengaan met tweemaal ‘Liever niet'. Wat is in dit voorbeeld van synchresie primair? Het zichtbare of het hoorbare?

Synchresie verhoogt de geloofwaardigheid door het optisch bewegend beeld te laten wisselwerken met geluid. Wie transformeert wat om het geheel nog theatraler te maken? Wanneer versterken akoestische geluiden de bewegende optische beelden? Denk aan de soundtracks van vooral de films uit Bollywood. En andersom, wanneer ondersteunen beelden het primaire geluid? Zoals in opera’s bewegende beelden plus decors de muziek van bijvoorbeeld Wagner ondersteunen.

Het zintuiglijke primaat van zien of van horen is context-afhankelijk. Wil de totaliteit van synchresie tot stand komen, dan lijkt dominantie van de visuele presentatie een voorwaarde. Woord, zang, klank en geluid zijn volgend. De toepassing van synchresie voor sociale media is daarmee enigszins aangegeven.