Synchresie is de kunst van het zodanig vervlechten van geluid en bewegend beeld dat een maximaal theatraal effect ontstaat. Denk aan het aanzwellende trommelgeroffel wanneer acrobaten in de nok van een circustent balanceren en bijna vallen.
Historische Context
Voor de komst van geluidsfilms begeleidden muzikanten zogenoemde stomme films. Beelden op het doek werden met dramatische klanken vanuit de zaal versterkt. Deze kunst bestaat nog steeds in moderne vormen, zoals het gebruik van kletterende regen, krakende sneeuw, piepende remmen, enge voetstappen, en dichtslaande deuren in film en theater.
Moderne Toepassingen
Bijzondere vormen van synchresie zijn bijvoorbeeld stille tochten tegen straatgeweld en het tegenovergestelde: het lawaai van pannen en deksels tijdens een demonstratie op de Dam. De massaal gedeelde lichaamstaal van verzet gaat samen met een doodse stilte of met een hels kabaal, waardoor synchresie en synchronie in elkaar over kunnen vloeien.
Individueel Niveau
Op individueel niveau kan synchresie ook voorkomen. Bijvoorbeeld, het ritmisch heen en weer schudden van het hoofd kan samengaan met tweemaal 'Liever niet'. Wat is in dit voorbeeld primair? Het zichtbare gebaar of het hoorbare woord?
Versterking van Geloofwaardigheid
Synchresie verhoogt de geloofwaardigheid door bewegend beeld en geluid elkaar te laten versterken. Een klassiek voorbeeld is de soundtrack van Bollywoodfilms, waar akoestische geluiden de bewegende beelden intensiveren. Andersom ondersteunen bewegende beelden de primaire geluiden in opera’s, waarbij bijvoorbeeld de muziek van Wagner wordt aangevuld met decors en visuele effecten.
Context-Afhankelijkheid
Het zintuiglijke primaat van zien of horen is context-afhankelijk. Om de totaliteit van synchresie tot stand te brengen, lijkt dominantie van de visuele presentatie vaak een voorwaarde. Woord, zang, klank en geluid volgen. Deze dynamiek is ook toepasbaar op sociale media, waar visuele en auditieve elementen naadloos samenkomen om een maximaal effect te bereiken.
Conclusie
Synchresie is een krachtig middel om emoties en narratieven te versterken, of het nu in films, theater, protesten of individuele uitdrukkingen is. Door de juiste balans en interactie tussen geluid en beeld te vinden, kan synchresie een diepere en meer impactvolle beleving creëren.
