Jannes H Mulder

Jannes H Mulder (2024)

Gepubliceerd op 01-08-2023

Muziek

betekenis & definitie

Muziek is geordend georganiseerd geluid. Muziek is spel, bedoeld om naar te luisteren.

Wat maakt geluid tot muziek? Maandenlang ervaart de nog ongeboren baby het ritme van moeders hart. De cadans van haar hart verandert regelmatig, Gaat soms over in galop. Al in de baarmoeder ervaart ieder schepsel eilanden van akoestisch en soms lichamelijk voelbaar (bastonen) geluid waarbinnen de anticipatie op de volgende klank gegeven is. Dit oerbegin van ingevuld verwacht geluid ontstaat in een oceaan van ruis, stemmen, lawaai en tumult. In de loop van het leven ontwikkelt ieder mens een eigen muziek-profiel.

Muziek is intersubjectief, werkt overeenstemmend en het ontstane landschap (soundscape) leidt tot het wiegelied, marsmuziek, dansmuziek en zo meer. Behalve muziekstijlen ontstaan ook uiteenlopende luisterstijlen. Zelfs ruis en stilte worden georganiseerd zoals Yoko Ono met haar toilet doorspoelgeluid en John Cage met zijn 4'33''.

Muziek praktiseren en ernaar luisteren zorgt voor ruimtelijkheid, tijdvertraging en lichamelijke resonantie. Muziek 'ziet' daarbij vooruit. Dit betekent dat zij die luisteren anticiperen op de volgende noot qua tijd en klank. Muziek krijgt daarmee iets ritualistisch: binnen een omschreven tijdsinterval en vaak volgens tradities en gewoonten zijn spelers en luisteraars door de muziek verbonden om samen iets te ondergaan (genieten) of gemeenschappelijk iets te doen (mediteren). Liefde op het eerste gehoor bestaat (‘Die muziek zoek ik op!’). Muziek als coherent betoog wil zich herhalen, wordt instrumenteel voor zingeving en raakt voor sommigen aan religie.

Muzikale meesterwerken vertonen overeenkomsten met een ceremonie. Ritualisering van de uitvoeringspraktijk en concertetiquette vertonen verschillen. Zittend of staande applaudisseren? Zelfs muziek waarnaar nauwelijks wordt geluisterd (muzak), heeft ritualistische aspecten. Kortom, muziek is geordend geluid met vele rituele kenmerken.