WOUDE, (VAN DEN) weleer een zeer vermaard en vermogend Hollandsch Geslagt, doch nu, in het mannelijk oir, reeds zints den aanvang der thans loopende Eeuwe, uitgestorven. Het hieldt zijn verblijf in Rijnland, in den omtrek van Leiden. Vermits het Wapen deezes Geslagts het zelfde is met dat van Woerden, zijn veele Schrijvers van meeninge, dat die VAN DEN WOUDE van de Heeren VAN WOERDEN hunnen oorsprong ontleend hebben.
Aanmerkelijk, hoewel niet geheel zonder voorbeeld, is het, dat de Heeren van dit Geslagt allen den naam van JACOB gevoerd hebben. Eigenaars zijnde van het Dorp Esselikkerwoude, heeft hetzelve den naam van Jakobswoude aangenomen.Al van vroege herkomste moet dit Geslagt geweest zijn. Duidelijk blijkt dit, om dat JAKOB VAN DEN WOUDE, reeds zo vroeg als in den Jaare 1280 vermeld, de Elfde van dien naam geweest is. Hij hieldt zijn verblijf op het Huis te Woude. Met eene erfdogter van den Heere van Warmond in ’t huwelijk zijnde getreeden, verliet hij het voorouderlijk verblijf, ’t welk, zedert, geheel verviel, en begaf zich met den woon na Warmond, waar van hij zedert den naam naast dien zijner Voorzaaten heeft gevoegd.
Hij liet eenen Zoon naa, JAKOB VAN DEN WOUDE EN WARMOND, Ridder. Hij was medepligtig, immers medebewust aan den Moord van Graave FLORIS DEN V, en was, uit dien hoofde, genoodzaakt, nevens een aantal andere Edelen, des lands, den Vaderlandschen bodem te verlaaten. Door toegebragte hulp en betoonde dapperheid, tegen den Utrechtschen Bisschop, eenen vijand van Holland, geschraagd door magtige voorspraak, hernam hij de verlorene gunst, en verkreeg verlof om in zijne bezittingen te mogen wederkeeren. Dit viel voor in den Jaare 1303. Niet lang, egter, hadt hij genot van de herkreegene landwinning; hij overleedt nog in het zelfde jaar. Heer JAKOB was getrouwd met SOFIA, dogter van GERRIT VAN EGMONT en ELIZABETH VAN STRYEN, en wierdt, bij haar, Vader van
JAKOB VAN DEN WOUDE EN WARMOND, Ridder, die ter Echtgenoote hadt ELIZABETH VAN ZUYLEN VAN AANHOLT. Deeze, in den Jaare 1365, overleeden, en, nevens haaren Echtgenoot, te Warmond begraaven, hadt hem Vader gemaakt van de volgende kinderen:
1. JAKOB VAN DEN WOUDE, die volgt.
2. ELIZABETH, gehuwd aan JAN VAN EGMONT VAN MEERESTEYN, welken zij kinderen gebaard heeft.
3. ALEID, getrouwd met JAN VAN ALKEMADE, Schildknaap, welke bij haar verscheiden kinderen heeft verwekt.
4. BEATRIX, wiens Echtgenoot geweest is GERRIT VAN OOSTERWYK, Schildknaap.
JAKOB VAN DEN WOUDE EN WARMOND, Ridder, boven genoemd, overleedt in den Jaare 1394. Hij is tweemaalen getrouwd geweest. Voor de eerste reize, in den Jaare 1346, tradt hij in het huwelijk met ELIZABETH VAN DER DOES, dogter van Heere DIRK VAN DEN DOES, Schildknaap, en van CLEMENTIA VAN ZANDHORST. Vijftien jaaren duurde deeze echtverbintenis, doch wierdt met geene kinderen gezegend. Anderwerf verbondt hij zich in den echt, in den Jaare 1370, met Vrouwe FLORINTIA BUGGE, en verwekte bij deeze de volgende kinderen:
1. JAKOB VAN DEN WOUDE, die voor zijnen Vader overleedt.
2. JAN VAN DEN WOUDE EN WARMOND, die volgt.
3. DIRK, genaamd BOEKEL, overleeden in den Jaare 1407; hij tradt in ’t huwelijk met Jonkvrouwe N. N. en verwekte bij haar, WILLEMINA, welke de echtgenoote wierdt van JAN VAN HEEMSKERK VAN BEEKESTEYN.
4. Mabelia, getrouwd aan JAN VAN BEEST, uit Gelderland, doch bij hem kinderloos gestorven.
5. CLEMENTIA, die de huisvrouw wierdt van NIKOLAAS VAN TOORNENBURG, doch die insgelijks geene kinderen ter waereld heeft gebragt.
JAN VAN DEN WOUDE EN WARMOND, boven vermeld, als de tweede Zoon van JAKOB VAN DEN WOUDE EN WARMOND en van FLORENTIA BUGGE, wierdt, in den Oorlog tegen de Friesen, in welken hij proeven gaf van zijne dapperheid, Ridder geslagen, in den Jaare 1356. Tot drie onderscheidene reizen, naamelijk in de Jaaren 1377, 1390 en 1394, was hij Hoogheemraad van Rhijnland. Om de waarde van het Dorp zijns verblijfs te vermeerderen, en tevens zijn eigen gezag te vergrooten, stelde hij, in den aanvang der Vijftiende Eeuwe, zijne poogingen te werk, en slaagde ook daar in gelukkig, om Warmond tot eene Hooge Heerlijkheid, en een onversterflijk Erfleen te doen verheffen. In den Jaare 1410 stigtte en begiftigde hij, te Warmond, een Klooster voor behoeftige adelijke Jonkvrouwen, welke volgens den derden regel van de Orde van den H. FRANCISCUS leefden. Van een godsdienstigen inborst moet Heer JAKOB geweest zijn.
Want, behalven het nu gemelde, stigtte hij nog, drie jaaren daar naa, een Klooster van Reguliere Monniken van de Orde der Cisterciensen, ter plaatze, alwaar het Oude Slot van Teylingen lag, hem, door de Hertogen ALBERT en WILLEM VAN BEYEREN, ten dien einde, ten geschenke gegeeven. Door koop wierdt hij, in den Jaare 1416, eigenaars van de Heerlijkheid Alkemade. Heer JAN was, onzeker in welk jaar, in ’t huwelijk getreeden met AGNES, dogter van Heere JAN VAN KRUYNINGEN, in Zeeland. Zij overleedt in den Jaare 1400;
hij zelve volgde haar ten grave, ‘s jaars naa dat hij eigenaar van Alkemade was geworden. Zijne kinderen waren: 1. JAKOB VAN DEN WOUDE, die volgt, 2. ADRIAAN, gehuwd aan JAN VAN HEEMSTEDE, Baljuw van Kennemerland.
JACOB VAN DEN WOUDE, WARMOND EN ALKEMADE, boven genoemd, nam ter huisvrouwe REINOUTJE VAN BRAKEL, van Dordrecht. Hij overleedt in den Jaare 1431, nalaatende de volgende kinderen :
1. JAKOB VAN DEN WOUDE, die volgt.
2. AGNES, die de echtgenoote wierdt van ADRIAAN VAN NAALTWYK, Zoone van ALBERT VAN NAALTWYK, Heere van Bergambacht.
3. Johanna, in den Jaaren 1497, ongehuwd, overleeden.
JAKOB VAN DEN WOUDE, WARMOND EN ALKEMADE, zo aanstonds vermeld, hadt zich in ’t huwelijk begeevan met JOHANNA, dogter van Heere GERRIT VAN POELGEEST, Ridder, Heere van Homade. Heer JAKOB, zijnde het laatste mansoir van zijn Geslagt, overleedt in den Jaare 1503, nalaatende de volgende dogters:
1. REINOUTJE VAN DEN WOUDE, Vrouwe van den Woude en Warmond. Zij wierdt, in den Jaare 1477, in ’t huwelijk verbonden met JAN VAN ROSSUM, Heere van Zoelen, in Gelderland, welken zij geene kinderen heeft gebaard.
2. JAKOBA, naa het overlijden van boven gemelde haare Zuster, Vrouwe van den Woude en Warmond. In den Jaare 1467 wierdt zij de Echtgenoote van GYSBERT, Zoone van ALBERT VAN RAAPHORST. Zij overleedt in den Jaare 1525, zonder kinderen naa te laaten.
3. MARIA VAN DEN WOUDE. Zij wierdt, in den Jaare 1484, in den echt verbonden met PHILIPS VAN MATENESSE, Zoon van JAN VAN MATENESSE en van WILLEMINA VAN ALKEMADE. In den Jaare 1488 overleedt zij in het kraambedde, nalaatende,
a. JAKOB VAN MATENESSE, in den Jaare 1515, zonder kinderen, overleeden.
b. MARIA VAN MATENESSE, door het overlijden van bovengemelde haare Moei JAKOBA VAN DEN WOUDE, geworden erfgenaame en Vrouwe van den Woude en Warmond. In den Jaare 1504 wierdt zij in den echt verbonden met JAN VAN DUYVENVOORDE, derden Zoone van ARENT VAN DUYVENVOORDE, Ridder, en van MARGARETA VAN YSSELSTEIN. Zij overleedt in den Jaare 1543, nalaatende veertien kinderen, wier naakoomelingen de Heerlijkheden en goederen van Woude en Warmond bezeeten hebben tot in het begin der thans loopende Eeuwe, wanneer eene Erfdogter van Warmond, door haar huwelijk met FERDINAND, Graave van Berlo, dezelve in een ander Geslagt heeft overgebragt.
Zie W. VAN GOUTHOEVEN, Kronijk van Holland; S. VAN LEEUWEN, Batavia Illustrata.
