deezen naam heeft men gegeeven aan verscheiden Kloosters, zo van Mannen als Vrouwen, zedert de naamen Abt en Abtdisse in gebruik geraakt zijn; mits dat dezelve, in ‘t een of ander, boven Priorijen en gemeene Kloosters uitstaken, en door Abten of Abtdissen bestierd werden. Volgens Brandt waren zij zo menigvuldig in de Nederlanden, dat, tusschen het Jaar 1100 en 1200, zesenzestig Abtdijen aldaar gestigt werden.
Van eenige derzelven zijn, hier en daar, nog overblijfzels te vinden. Zedert de vaststelling der Hervorminge, zijn de meeste tot andere, meest Waereldlijke oogmerken, besteed. De onderscheidene Abtdijen zullen wij hier op noemen; doch derzelver stichting, lotgevallen, voorrechten, enz. moeten op de bijzondere Artikels gezocht worden. Die de Lezer zig verbeeld hier te ontbreken, zoeke hij hier na op ‘t Art. KLOOSTERS.ABTDYEN IN GELDERLAND.
- Abdinkhof zo even gemeld.
- Bielhem of Bethlem, van Augustijner Monniken bij Deutekom.
- Elten, van Adelijke Kanunnikessen, voor deezen behoorende onder Zutphen, doch naderhand, door Karel van Bourgondien, nevens ‘t geheele Drostampt van Elten, aan de Vorsten van Kleef vervreemd; deeze was de oudste en rijkste van geheel Gelderland.
- Marienweerd, een van Premonstratenzer Monniken, tusschen Thiel, Buuren en Kuilenburg.
IN HOLLAND.
- Bern een Abtdij van Premonstratenzer Monniken, aan de Maas, bij Heusden.
- Egmond, eerst een Vrouwen Klooster, en daarna eene Abtdij van Benediktijner Monniken, in ‘t Noordwesterdeel van Kennemerland, bij Alkmaar.
- Koningsveld, van Edele Jonkvrouwen, aan de Schie, bij Delft.
- Leeuwenhorst, desgelijks, eene mijl van Rhijnsburg.
- Loosduijnen, van Nonnen, bij den Haag.
- Mariënkroon, te Heusden, voor Monnikken van de Cisterciënzer order.
- Onzen Lievenvrouwenberg, een dito, buiten Ysselstein.
- Rhijnsburg, een Abtdij van Edele Jonkvrouwen, van de order van Benedictus, nabij Leiden.
IN ZEELAND.
- De Abtdij van Middelburg, onzer Vrouwen genaamd, Premonstratenzer Monniken.
- Jerusalem te Biezelingen, voor Edele Jonkvrouwen, van de Augustijner orde, op Zuidbeveland.
- Bethlem,
- Marienhof.
IN UTRECHT.
- Abts-stee.
- Bern.
- Marienburg te Zoest, voor Brigitte Juffers.
- Mariendale, of ten dale, aan de Vecht, voor Adelijke Nonnen.
- Oostbroek, St. Laurens of Vincenten, te Oost broek, voor Benediktijner Monniken.
- Oudwijk, bij de Bilt, voor Adelijke Nonnen.
- St. Paulus, in Utrecht, voor Benediktijner Monniken.
- St. Servaas, in Utrecht, voor Adelijke Nonnen.
- ‘t Vrouwen-Klooster in Oostbroek, van Benedictus orde.
- Wittevrouwen in Utrecht, voor adelijke Nonnen.
IN FRIESLAND.
- Abtdij te Dokkum, voor Reguliere Kanunniken.
- Abtdij te Bergum, voor Augustijners.
- Bethanie of Fosweerd, te Ferwerd, in Oostergoo, van Benediktijner Broeders en Zusters.
- Bloemkamp of Oldeklooster.
- Jeruzalem, Cerricum, of Gerritsklooster.
- Klaarkamp.
- Lidlum.
- Ludinga-kerke.
- Mariendale.
- Mariengaarde.
- St. Odulphus.
IN OVERYSSEL.
- Ter Hunnepe, bij Deventer.
- Marienberg, in Salland.
- Marienkamp, bij Kampen.
- Weerselo.
IN GRONINGEN EN OMMELANDEN.
- Aduwerd of Auwerd, in ‘t Westerkwartier.
- Bloemengaarde, of Hortus Floridus.
- Rottum, in Hunsingo.
- Feldwirth.
- Gallie.
- Laurisham.
- Lorsch.
- Wittewierum.
- Zibekelo.
IN ’T LANDSCHAP DRENTHE.
- Dijkelinge, bij Thorst.
- Onzer Lieve Vrouwe ten Kampen.
IN VLAANDEREN.
- St. Waast.
- St. Bertin van Orval; van Relduc; van St. Maarten; van St. Amand ten Duijnen.
IN BRABAND.
Van St. Benedictus Orde voor Mannen.
- Gemblours.
- Hafslighem.
- Vlierbeeke.
Vrouwen van de zelfde Orde.
- Bijaarden.
- Ter Voorst.
St. Bernardinen.
- St. Bernards, op de Schelde.
- Nijzeele.
- Van Vilers.
Van Nonnen.
- Argenton.
- Ewijers.
- Floreval.
- 's Hertogendaale.
- Ter Kameren-Linter.
- Muijsen.
- Nazareth.
- Rameije.
- Roozendaale.
- Vrouwenperk.
Pretmonstratenzer Orde.
- Dilighem.
- Everbode.
- Grimbergen.
- Heiligsom.
- St. Michiels.
- Park. Tongerlo.
