Gouden horizon encyclopedie

Dr. B.M. Parker (1959)

Gepubliceerd op 07-10-2024

ZEEP

betekenis & definitie

De eerste badkamers uit de geschiedenis werden voorzover we thans weten ongeveer 3500 jaar geleden gebouwd op het eiland Kreta. Daar stond een paleis waarin zowel de koning als de koningin elk een eigen badkamer hadden.

Maar zelfs vorsten en vorstinnen konden in die tijd geen bad nemen zoals wij dat gewend zijn. Dat kwam omdat ze geen. . . zeep hadden! De eerste zeepsoorten werden pas 1500 jaar later uitgevonden.De eerste geschiedschrijver die van het bestaan van zeep melding maakt, is de Romein Plinius die leefde in de eerste eeuw na Christus. In een van zijn werken vertelt hij dat de zeep is uitgevonden door de Galliërs; de bewoners van het gebied dat we thans kennen als Frankrijk.

Spoedig nadat de Romeinen van het bestaan van zeep op de hoogte raakten, gingen zij ze ook zelf maken. Ze ontdekten dat zeep niet alleen kon dienen om het lichaam schoon te houden maar dat men er ook kleding mee kon wassen. De Romeinen maakten hun zeep uit geitetalk en uit de as van beukenhout. Talk is een bepaalde vetsoort; houtas bevat een stof die we ‘alkali’ noemen. Ook tegenwoordig wordt zeep nog steeds gemaakt door bepaalde vetsoorten te vermengen met bepaalde alkalisoorten.

Een paar honderd jaar geleden maakten veel mensen nog hun eigen zeep. Ze bewaarden het vet uit hun keukens en de as van hun houtvuren en hadden eens in de maand ‘zeepdag’. Op die dag vermengden ze eerst de as met water, zodat de alkali werd opgelost. Dit ‘verrijkte’ water werd vervolgens vermengd met het vet, waarna dit brouwsel aan de kook werd gebracht. Op die manier verdampte het grootste gedeelte van het water en bleef er een smeerachtige stof over: zachte zeep. Wie harde zeep wilde maken, voegde tijdens het koken aan het water zout toe.

Veel zeep wordt in grote fabrieken nog steeds volgens een soortgelijke methode gemaakt. Natuurlijk zijn er tegenwoordig allerlei verschillende zeepsoorten. Sommige zijn geparfumeerd; andere zijn vermengd met zand zodat ze ook nog een schurende werking hebben; weer andere bevatten een of andere desinfecterende stof. Bepaalde fijne zeepsoorten zijn niet met vet bereid maar met olijfolie.

< >