Vier eeuwen geleden was Spanje het machtigste land van Europa. Het bestond toen uit de vroegere koninkrijken Castilië en Aragon, die in 1469 verenigd werden door het huwelijk van prinses Isabella van Castilië met prins Ferdinand van Aragon.
De Spaanse monarchie, die met dat huwelijk werd gevestigd, bereikte haar hoogtepunt in de 16e eeuw tijdens de regeringsperioden van Karel V en Filips II.De eeuw die volgde op de ontdekking van de Nieuwe Wereld was voor Spanje een gouden tijdperk. Het werk van Columbus en van andere ontdekkingsreizigers stelde Spanje in staat een rijk te stichten ‘waarin de zon nimmer onderging’. Spaanse schepen voerden grote rijkdommen aan uit de kolonies op het westelijk halfrond; Spaanse kooplieden veroverden het meesterschap op zee; de Spaanse legers en diplomaten verwierven uitgestrekte bezittingen in Europa (o.a. Nederland en België) en in Spanje zelf bloeiden de schilderkunst, de architektuur en de letterkunde. Veel langer dan 100 jaar duurde die ‘gouden eeuw’ echter niet. De Spaanse galjoenen voerden steeds minder goud aan en het Spaanse meesterschap in handel en zeevaart werd ernstig aangetast door Engelsen en Nederlanders.
In de 19e eeuw verloor Spanje tenslotte zijn koloniën. Tegenwoordig is het een arm en vrij onontwikkeld land, dat nog steeds gebukt gaat onder de gevolgen van de Spaanse burgeroorlog (1936-1939) en dat een dictatoriaal staatsbestel heeft.
Het Spaanse binnenland bestaat uit een uitgestrekte, droge hoogvlakte, die zeer dun is bevolkt. Hoewel Spanje bijna 15 keer zo groot is als Nederland, wonen er slechts 2½ maal zoveel mensen.
Op de hoogvlakten van Castilië en van Estramadura fokken de boeren schapen en verbouwen ze rogge, haver en bonen. De opbrengst van het land is echter gering door de grote droogte en door het gebrek aan meststoffen. Midden in de Spaanse hoogvlakte ligt de hoofdstad Madrid, die met haar ruim twee miljoen inwoners een van de grootste steden van de wereld is.
Langs de kust van de Middellandse Zee en in de rivierdalen van de Ebro en de Guadalquivir worden grote oppervlakten grond bevloeid. Aldus vruchtbaar gemaakt levert Andalusië rijst en olijven; worden in de omgeving van Valencia en Murcia groenten en fruit gekweekt en heeft zich in Malaga en Alicante veel wijnbouw kunnen ontwikkelen.
Barcelona is niet alleen de provinciale hoofdstad van Catalonië maar is tevens de belangrijkste haven- en industriestad van het land. In de textielfabrieken van de stad werken meer dan 300.000 mensen; er zijn talrijke machinefabrieken en het leerwerk van Barcelona is bijna even beroemd als dat van Cordova. Ook in het noorden, langs de kust van de Atlantische Oceaan, heeft zich een belangrijke industrie ontwikkeld, vooral in de buurt van Bilbao en Santander. In dit gebied wordt ook veel hoogwaardig ijzererts gedolven, dat hoofdzakelijk voor de export is bestemd.
In de laatste jaren zijn er in Spanje talrijke wegen aangelegd en zijn de spoorwegen aanzienlijk verbeterd. Tegelijkertijd heeft de Spaanse overheid alles in het werk gesteld om de ontwikkeling van de industrie te bevorderen. Die industrie heeft in Spanje alle kansen want het land heeft grote rijkdommen aan kwik, ijzer, koper, lood, zink, zout, kalium en verscheidene soorten edelstenen.