Moskou is de hoofdstad van Rusland. Officieel echter is de naam Rusland in onbruik geraakt.
Het land heet tegenwoordig voluit: ‘Unie van Socialistische Sowjet Republieken’; een lange naam, die vaak wordt afgekort tot ‘U.S.S.R.’ of tot ‘Sowjet-Unie’.In de Sowjet-Unie wonen verscheidene volkeren. Het land omvat het grootste gedeelte van Oost-Europa en bijna geheel Noord-Azië. 350 jaar lang is de Sowjet-Unie (die toen nog ‘Rusland’ heette) geregeerd door een keizer, de Tsaar.
Omstreeks 1914 was Rusland bijna even uitgestrekt als thans de Sowjet-Unie. Grote delen van het Russische grondgebied bestaan uit onvruchtbare steppen en woestijnen. Andere uitgestrektheden echter vormen vruchtbare landbouwgrond, zijn bedekt met sappige weidegronden of met dichte bossen of blijken bijzonder waardevol te zijn door het voorkomen van belangrijke delfstofvoorraden.
Onder het bewind van de Russische Tsaren leefden miljoenen Russen in grote armoede, de rijkdommen van hun land ten spijt. Voor het grootste gedeelte leefden de straatarme boeren in houten of lemen hutten met slechts één vertrek. Hun voedsel bestond hoofdzakelijk uit koolsoep, aardappelen en roggebrood.
In 1917, nog tijdens de Eerste Wereldoorlog verzette het Russische volk zich bloedig tegen het machtsmisbruik van de adel. De Tsaar en zijn regering werden afgezet en na een harde strijd, die tot 1922 duurde, werd de Unie van Socialistische Sowjet Republieken opgericht.
De 16 republieken, waaruit de Unie bestaat, hebben een geheel andere inrichting dan de republieken in het Westen. Het bestuur is in handen van de communistische partij en de leiders van deze partij staan aan het hoofd van de regering.
De Sowjet-Unie is het meest uitgestrekte land ter wereld. Tussen Odessa in het westen en het schiereiland Kamtsjatka in het oosten van Aziatisch Rusland ligt een afstand van meer dan 10.000 km.
Het land ligt ‘opgesloten’ tussen de Noordelijke Ijszee in het noorden en de zeer lange bergachtige grensstreek in het zuiden. Ruslands voornaamste haven Leningrad (aan de Oostzee) en de haven Odessa aan de Zwarte Zee liggen eveneens ingesloten omdat hun toegangen beheerst worden door andere landen. De haven Wladiwostok in Oost-Azië kan in de winter niet worden gebruikt tenzij ze met behulp van ijsbrekers wordt opengehouden.
Na de revolutie begonnen de nieuwe leiders van het land al heel gauw met de opbouw van een eigen industrie. De staat nam uitgebreide maatregelen om verbetering te brengen in de grond, het machinepark, de fabrieken, de mijnen en in alle andere produktiemiddelen.
Er werden fabrieken en huizen gebouwd; er verrezen nieuwe scholen en op sommige plaatsen werden zelfs complete nieuwe steden uit de grond gestampt.
Op het ogenblik is de Sowjet-Unie de tweede industriële mogendheid ter wereld. Ze wordt alleen overtroffen door de Verenigde Staten. De Russische landbouw is tegenwoordig in hoge mate gemechaniseerd. Dat is mogelijk geworden door de vroegere zelfstandige boerenbedrijven te verenigen in zg. collectieve boerderijen, die onder staatsbeheer staan en waarop de vroegere zelfstandige boeren nog slechts medewerkers zijn.
Ondanks alle vooruitgang en alle verbeteringen staat de Sowjet-Unie nog voor grote
problemen. Omdat in het verleden voorrang is gegeven aan de ontwikkeling van de zware industrie, is de produktie van consumptiegoederen achterop geraakt. Het gevolg daarvan is, dat de Russen in hun winkels nog niet alles kunnen kopen waaraan ze behoefte hebben. Aan een versnelde ontwikkeling van de consumptiegoederenindustrie wordt momenteel echter gewerkt.
In veertig jaar tijd heeft er in de Sowjet Unie een bijna ongelooflijke verandering plaatsgevonden. Van een achterlijk landbouwland is Rusland veranderd in een leidende industrienatie met een wetenschap, die op hoog peil staat.