Gregor (1822—1884) Waarom komt er uit een radijszaadje een radijsplant en geen boerekool? Hoe komt het, dat het ene jonge hondje in kleur zo vaak verschilt van zijn broertje uit hetzelfde nest? Waarom zijn twee eiken nooit precies dezelfde?
Vragen als deze hebben de wetenschap lange tijd voor een raadsel gesteld. Een van de eerste geleerden, die op een paar van die vragen een antwoord vond, was de Oostenrijkse monnik Gregor Mendel.
Mendel bracht een groot gedeelte van zijn tijd door met plantenexperimenten in de tuin van zijn klooster. Meestal deed hij proeven met erwten; hij kruiste allerlei soorten met elkaar en hield nauwkeurig aantekening van de resultaten. Zijn proeven gaven hem enig inzicht in de aard van de erfelijkheid; in de wijze waarop planten en dieren bepaalde eigenschappen (kleur, vorm, omvang) erfden van hun voorouders.
Mendels ontdekkingen werden in 1866 gepubliceerd. Het duurde echter vele jaren voordat iemand aan de publikaties van de monnik aandacht besteedde. Pas een goede vijftig jaar geleden begonnen andere geleerden proeven te doen, die op die van Mendel leken en die de bevindingen van de Oostenrijker bevestigden. Pas toen kwam de lof voor zijn werk los en werden zijn ontdekkingen een mijlpaal in de geschiedenis van de wetenschap genoemd.
Mendel bracht de laatste jaren van zijn leven door als abt van zijn klooster, zich niet bewust van het feit, dat hij na zijn dood nog eens beroemd zou worden.