Van alle metalen was koper een van de eerste, die door de mens ontdekt en gebruikt werd. Alleen goud was al eerder bekend.
Die vroege ontdekking van koper is begrijpelijk voor wie weet, dat dit metaal in de natuur in vrije vorm voorkomt en op sommige plaatsen alleen maar. .. opgeraapt hoeft te worden.Er zijn maar weinig metaalsoorten, die in ongebonden toestand worden aangetroffen. De meeste komen voor in de vorm van erts en er moet een middel gevonden worden om ze vrij te maken van de elementen, waarmee ze zich in de natuur hebben verbonden. Ook koper komt lang niet altijd in zuivere vorm voor; er zijn verscheidene soorten kopererts, die eerst een ingewikkelde bewerking moeten ondergaan voor we zuiver koper overhouden. Aanvankelijk gebruikte de mens koper uitsluitend om zijn schoonheid. Maar al spoedig ontdekte hij, dat hij er werktuigen van kon maken, die aanzienlijk beter van kwaliteit waren dan de tot dan toe gebruikte stenen gebruiksvoorwerpen.
Zoekend naar koper vond de primitieve mens ook al spoedig tinerts, dat hij tenslotte wist te zuiveren tot tin. Door het samensmelten van koper en tin ontstond brons; een metaallegering, die harder is dan koper en daarom nóg beter geschikt voor het vervaardigen van werktuigen. Nog later ontdekte men het zink, dat zich met koper laat legeren tot messing (geelkoper). Tot de ontdekking van ijzer hieven koper en brons de belangrijkste grondstoffen voor het maken van wapens en werktuigen.
Talloze werktuigen en gebruiksvoorwerpen tegenwoordig zijn gemaakt van ijzer of staal. Toch wordt ook koper nog veelvuldig toegepast. Na zilver is het immers de beste geleider van elektriciteit en om die eigenschap wordt koper in grote hoeveelheden verwerkt in elektrische apparatuur. Ook warmte wordt door koper uitstekend geleid; vandaar, dat bepaalde pannen voor een deel uit koper zijn vervaardigd. Omdat koper niet gemakkelijk roest, vindt het ook veel toepassing in de scheepsbouw; aan een oceaanreus als de Engelse ‘Queen Mary’ is meer dan
1.000.000 kg koper verwerkt.
Ook in de kunst wordt veel koper gebruikt. Het heeft een mooie, rode kleur en kan prachtig gepolijst worden. Standbeelden zijn vaak gemaakt van brons; munten en penningen worden uit koperlegeringen geslagen en soms worden zelfs complete daken belegd met koper. Bijna alle koper, dat tegenwoordig wordt gebruikt, is afkomstig van kopererts. Kopererts is gewoonlijk blauw of groen van kleur en wordt gedolven in verscheidene delen van de wereld. In grote koperovens wordt het koper gescheiden van de stoffen, waarmee het zich in ertsvorm verbonden heeft.