Verscheidene populaire frisdranken zijn tegenwoordig voorzien van ‘prik’; ze gaan borrelen wanneer ze in een glas gegoten worden en ze veroorzaken een prikkelend gevoel in de mond. Deze ‘prik’ wordt veroorzaakt door kleine belletjes koolzuurgas, een gas, dat onder druk in de vloeistof is opgelost en vrijkomt zodra de kurk wordt verwijderd.
De scheikundige formule van koolzuurgas is C02. Die C wijst op koolstof (carbonium); de O op zuurstof (oxygenium). De complete formule duidt aan, dat elk koolzuurgasmolecuul bestaat uit één atoom koolstof en twee atomen zuurstof. De scheikundige spreekt van kooldioxyde (di=2).
Koolzuurgas kan op verscheidene manieren ontstaan. Het komt in elke vlam voor; het komt vrij uit een mengsel van water en bakpoeder; het ontstaat bij de gisting en het wordt uitgeademd door de mens. Dat laatste is wel begrijpelijk. In ons lichaam heeft een verbranding van koolstofhoudende stoffen plaats - en bij dat verbrandingsproces ontstaat natuurlijk ook koolzuurgas. Bij dieren is dat precies hetzelfde; ook zij ademen kooldioxyde uit. Koolzuurgas is een heel belangrijke stof.
Het zorgt voor het rijzen van het brood; wordt gebruikt in brandblusapparaten; wordt ingeademd door alle groene planten, die er met behulp van water en zonlicht suiker uit maken en hieruit de voor hun lichaamsopbouw nodige eiwitten. Zo gezien is koolzuurgas ook enorm belangrijk voor de voedselpositie van de mens. Zonder koolzuurgas immers geen planten - en zonder planten geen voedsel!
Koolzuurgas is in gewone omstandigheden een gas. Het kan echter bevroren worden tot een vaste stof, die we kennen als ‘droog ijs’. Dit ijs is zo koud, dat het gevaarlijk is ermee om te gaan. Het wordt gebruikt voor allerlei koeldoeleinden. Het heeft het grote voordeel, dat het nooit ‘lekt’; als het ontdooit gaat het onmiddellijk over in koolzuurgas.