Ned. gemeente in de prov. Zeeland.
Sluis (oorspronkelijk: Lammingsvliet) en St. Anna ter Muiden (eertijds: Mude) ontstonden als overslaghaven van Brugge aan het Zwin. St. Anna ter Muiden kreeg 1241 stadsrechten. Sluis, dat spoedig belangrijker werd dan Mude, kreeg 1290 stadsrechten van de Vlaamse graaf Gwijde van Dampierre; deelde van de 13e-15e eeuw in de bloei van Brugge, dat echter steeds beducht was voor een zelfstandige ontwikkeling van Sluis en dat dan ook tegenover Sluis een → stapelrecht bezat. Toen graaf Lodewijk van Nevers Sluis verschillende voorrechten verleende, overrompelde Brugge 1323, gedreven door deze vrees, Sluis en stak het in brand: 1566 onderwierp Brugge door aankoop Sluis aan zijn gezag.
Tijdens de eerste fase van de Honderdjarige Oorlog vond 1340 de → zeeslag bij Sluis plaats; 1489-92 was Sluis het laatste steunpunt van de Hoeken (→ Jonker Fransen—oorlog). Ging in de 16e eeuw door verzanding van het Zwin en door de Tachtigjarige Oorlog achteruit; de sluiting van de Schelde na de val van Antwerpen (1585) betekende het definitieve einde van Sluis’ bloei. Verklaarde zich 1576 voor de prins; 1587 veroverd door Parma; 1604 door prins Maurits heroverd. Tijdens de Republiek een belangrijke vesting; 1747 en 1794 door de Fransen, 1830 door de Belgen veroverd. Werd tijdens de Tweede Wereldoorlog okt. 1944 goeddeels verwoest, doch na de oorlog herbouwd.Litt. H.O.Janssen, St. Anna ter Muiden (1850); J.H.van Dale. Een blik op de vorming der stad Sluis en op den aanleg harer vestingwerken van 1382 tot 1587 (1871); R.Hapke. Die Entstehung von Sluis (in: Hansische Geschichtsbl. 1905); S.P.Reyne, Oorlog over Sluis, sept.-nov. 1944 (z.j.); E.A.Canneman en J.Stapper. Sint Anna ter Muiden (in: Buil.
Kon. Ned. Oudhk. Bond 1956); J.Bovcssc, Notes sur l’Ecluse et la maison comtalc namuroise à al fin du XIIIe et au debut du XIVe siècle (in: Hommage P.Bonenfant 1965).
