Geographisch- historisch woordenboek

Servaas de Bruin, D. Noothoven van Goor (1869)

Gepubliceerd op 21-10-2021

Dresden

betekenis & definitie

1) hoofd- en residentiestad van het koningrijk Saksen, aan weerszijden van de Elbe, 20 mijlen bezuiden Berlijn; circa 130,000 inw.; om zijne bekoorlijke ligging en om zijne vele kunstschatten door Herder het duitsche Florence genoemd, bestaat D. eigenlijk uit vier deelen, nl. de oude stad, de nieuwe stad, de Fredriksstad en de Antonsstad. Het op den rechteroever der Elbe gelegene gedeelte der oude stad, oorspronkelijk eene volkplanting van Sorben, wordt reeds vermeld in 1206; het oude gedeelte, op den linkeroever der rivier, wordt als duitsche volkplanting het eerst vermeld 1216.

Sedert 1485 residentie der Albertinische linie, werd 1539 de Hervorming ingevoerd door Hendrik den Vrome. Veel werd ter verfraaiing van de residentie reeds gedaan onder George II (1656), maar meernogonder August II en August III, die beiden tevens koning van Polen waren. De Dresdener vrede (26 Dec. 1745) maakte een einde aan den oostenrijkschen successie-oorlog. In den Zevenjarigen oorlog had D. veel te lijden; zoo ook in den oorlog (1813) tusschen Frankrijk en Rusland, daar Napoleon I, na den slag bij Lülizen, de stad D. tot middelpunt had gekozen, van waar hij zijne krijgs-operatién bestuurde. De troepen der geallieerde Oostenrijkers, Russen en Pruisen rukten 25 Aug. 1813 op D. aan, den volgenden dag werd het vuur geopend en hield twee dagen aan, totdat de Gealliëerden zich in den nacht van 27 op 28 Aug. genoodzaakt zagen terug te trekken. In die twee heete dagen, waarin Napoleon zoo schitterend overwinnaar bleef, was Moreau, die toen tegen hem streed, gesneuveld. Van 17 Nov. 1813 tot op den terugkeer van den gevangenen koning, stond D. onder russisch gezag. In 1815 werden de vestingwerken van D. geslecht; sedert is de stad, gestadig toenemende in bloei en welvaart, herhaalde malen uitgelegd, en wordt jaarlijks door duizenden vreemdelingen bezocht. Van den opstand in 1849 (3 tot 9 Mei) zijn alle sporen reeds lang verdwenen. Van 23 Dec. 1850 tot 15 Mei 1851 werden hier de zoogenaamde Dresdener Conferentiën gehouden, ter herziening van de duitsche bonds-acte.2) naam van verscheidene plaatsen in de n.-amerik. uniestaten New-York, Illinois, Maine, o. a. een in Maine, 7 uren gaans bezuiden Augusta, met 1600 inw.; bij bet D. in Illinois, omstreeks 9 mijlen bezuidwesten het Michigan-meer, ontstaat de voornaamste rivier dezer republiek, namelijk de Illinois, uit de vereeniging van den Rankakee (nadat deze den Iroquois in zich opgenomen heeft) met de rivier Des Plaines.

< >