Wijn & drank Encyclopedie

Jan Zellenrath (1979)

Gepubliceerd op 04-05-2021

Nederland

betekenis & definitie

In Nederland worden nauwelijks wijndruiven verbouwd; de fabricage van gedistilleerd dateert al van omstreeks het jaar 1500 en wordt er beschouwd als een ‘oude nationale industrie’. Oorspronkelijk distilleerden de Nederlanders wijn voor de winning van brandewijn, maar sedert de tweede helft van de 16de eeuw begonnen ze met de bewerking van granen.

De Nederlandse distilleerindustrie nam pas een grote vlucht vanaf het jaar 1670, toen de regering de import van Franse wijnbrandewijn verbood en hoge douanerechten hief op Duits gedistilleerd. De grootste bloei bereikte ze langs de Maas, met name in Rotterdam en Schiedam. Minstens 40 van de 140 distilleerderijen in Nederland zijn gevestigd in Schiedam.Jenever

Dit origineel Nederlands produkt wordt vaak als identiek met gin beschouwd. Niettemin is er een aanzienlijk verschil in smaak en ingrediënten tussen deze 2 sterke dranken. De echte jenever wordt verkregen door het distilleren van moutwijn of een mengsel van moutwijn en brandewijn met jeneverbessen, en zo mogelijk nog andere aromatische planten, al of niet met toevoeging van suiker. Traditiegetrouw wordt jenever puur en licht gekoeld gedronken. Geen ‘ad fundum’; men nipt ervan. De jonge Nederlanders drinken hem tegenwoordig als long drink.

Brandewijn

Een van de oudste sterke dranken die in enkele streken van het land nog populair is. De wezenlijke factor bij de bereiding bestaat hierin dat men hem laat rijpen op houtskool en er allerlei substanties aan toevoegt om hem smaak te geven. Deze brandewijn wordt ook gebruikt voor de bereiding van Advocaat en diverse vruchtenlikeuren zoals kersen en pruimen, evenals typisch Nederlandse likeuren die worden verkregen door de toevoeging van rozijnen en abrikozen.

Bessenjenever

Nog een typisch Nederlands produkt dat wordt verkregen door extract van cassis aan een neutraal gedistilleerd toe te voegen.

Advocaat

Deze drank is zo dik dat hij met een lepeltje moet worden genuttigd. Hij wordt bereid door ei, suiker en vanille toe te voegen aan wijnbrandewijn. Advocaat bevat 15 a 18° alcohol. Een lichtere advocaat wordt naar Engeland uitgevoerd.

Rozijnen op brandewijn

Deze drank met een alcoholpercentage van ongeveer 15% wordt verkregen door rozijnen, kandijsuiker en kaneel aan wijnbrandewijn toe te voegen.

Likeuren

De geliefkoosde distillaten van de Nederlanders zijn anisette, abrikozenen kersenbrandewijn, curaçao, crème de cacao, kummel, marasquin en persico. De laatste wordt verkregen door het distilleren van perzikpitten.

Whisky

In Nederland wordt een zekere hoeveelheid whisky gemaakt op basis van boven turfvuren gedroogde gerst, mals en rogge, die zodoende een rooksmaak aan de whisky meegeven.

Elixers of bitters

Deze dranken worden verkregen door kruiden, zaden en schillen te laten trekken in brandewijn of soms ook door distillatie, maar niet altijd. Doorgaans wordt er een fikse dosis kleurstof en heel weinig suiker aan toegevoegd. Deze elixers zijn minder gewild dan zo’n 40 à 50 jaar geleden.

Nederlanders geven de voorkeur aan de rode of groene Pommeranz die het hoogste alcoholgehalte heeft, en dan vooral de rode die dient voor de bereiding van het Schilletje of Voorburg.

Verder willen we nog noemen Longae Vitae Catz-bitters, Angostura, Boonekamp enz.

ADVOCAAT; → GIN