Het gekrookte of geknakte riet en de rokende vlaswiek, geknakt riet en een zwak brandende lont als beeld van een aflopende zaak waarbij de hoop echter nog niet verdwenen is.
In Jesaja 42:3 wordt over de Messias geprofeteerd: ‘Het geknakte riet zal hij niet verbreken en de kwijnende vlaspit zal hij niet uitdoven; naar waarheid zal hij het recht openbaren’ (NBG-vertaling; de NBV heeft ‘vlam’ in plaats van ‘vlaspit’). Een vlaswiek of vlaspit was een van vlas gedraaide lont voor in een olielamp. Een rokende lont is er één die wel brandt, maar heel slecht, met afgifte van veel rook. Zowel geknakt riet als een kwijnende lont duiden zwakheid van iets of iemand aan: er is maar weinig voor nodig om het riet te breken of de vlam te doven. De profetie uit Jesaja geeft hoop voor de zwakken. Het woord gekrookt in plaats van geknakt komt uit de Statenvertaling (1637).
Bijbelcitaat: Statenvertaling (1637), Jesaja 42:3. Het gecroockte riedt en sal hy niet verbreken, ende de roockende vlas-wiecke, die en sal hy niet uytblusschen, met waerheyt sal hy het recht voortbrengen. (Leuvense Bijbel (1548): in stucken breken i.p.v. verbreken; de eerste vertaling met het geknakte riet is de Leidse vertaling (1899-1912).)
Gebruiksvoorbeeld: Men treft er een bewustere Hamelink in aan die ondanks alles aan het principe van het overleven gelooft (het gekrookte riet zal niet worden gebroken). (De Nieuwe Linie, 22-11-1969)
Gebruiksvoorbeeld: Dit is het leven, met open deuren omringd te zijn door ge¬fluister, verdoofd: dit is het ondefinieerbare, dunne, niet vast te houden enkelvoudige leven, gekrookt riet, rokende vlaswiek. (J. Hamelink, Ceremoniële en particuliere madri¬galen, 1982, p. 11)
Gebruiksvoorbeeld: [In een interview met de politicus M. Van Peel:] De openingsvraag of hij nu een loser is, of het ‘geknakte riet’, beantwoordt hij met een gulle lach. (De Standaard, 28/29-8-1999, p. 3)
