Psalm, lied uit het bijbelboek Psalmen; liedsoort waarin iemand zijn geloof belijdt en verkondigt; (fig.) lied of liedtekst waarin iemand van een bep. zaak of toestand getuigt.
Het bijbelboek Psalmen bestaat uit 150 liederen, waarvan er vele aan koning David worden toegeschreven. Een voorbeeld: ‘Een psalm van David, op de vlucht voor zijn zoon Absalom’ (Psalmen 3:1, NBV). Een psalm werd oorspronkelijk begeleid op een snaarinstrument. Ook buiten het bijbelboek Psalmen wordt er in de bijbel melding van gemaakt, bijvoorbeeld in Exodus 15:2 en 1 Korintiërs 14:26. De psalmen uit de bijbel zijn minstens zo bekend in hun berijmingen op melodie, die sinds eeuwen in de kerkzang worden gebruikt. Het woord wordt tegenwoordig ook toegepast op verschillende muzikale uitingen.
Bijbelcitaat: Rijmbijbel (1271), v. 10641-45. Doe dauid an elke side. / Jn rusten was van allen stride. / Maecti den souter sonder waen. / Dar .c. ende .l. salm in staen. / Ende .ijm. vers ende .dc. ende .vi. (Toen David aan alle kanten rust had van alle oorlogen, maakte hij ongetwijfeld het Psalter, waarin 150 psalmen staan en 2666 verzen.)
Bijbelcitaat: Liesveldtbijbel (1526), Psalmen 3:1. [Opschrift:] Den .iij. psalm Dauid. (Statenvertaling (1637): Een Psalm Davids, als hy vloodt voor het aengesichte sijns soons Absaloms.)
Gebruiksvoorbeeld: Vandaag / een wees-gegroetje / aan de hemel // [...] // vandaag een psalm / een schietgebed / om te vergeten. (N. Scheepmaker, De Gedichten, 1991 (Vandaag, 1955), p. 363)
Gebruiksvoorbeeld: Bij gedichten gebeurt het vaak dat er een bepaald ritme in schiet of een tegenritme. Ik kan ook kiezen voor bepaalde liedvormen zoals de psalm of de blues. (NRC, apr. 1995)
Gebruiksvoorbeeld: Dikwijls worden de klanknabootsingen nog verder omschreven: ‘Ik hoor het zenuwachtige ratatat van de brens.’ ‘De tokkende psalm van een Jappenmitrailleur.’ (Onze Taal, 1992, nr. 7/8)
