Agrarisch Encyclopedie

Veerman (1954)

Gepubliceerd op 17-11-2021

Fosfaatbemesting

betekenis & definitie

Toediening van fosfaatmeststolfen om de fosfaatvoorziening van de planten te verbeteren. Aangezien fosfaat in de meeste gronden in onoplosbare verbindingen wordt, vastgelegd, behoeft men voor uitspoeling als regel niet bevreesd te zijn.

Voor vastlegging van fosfaat in de grond (z. Fosfaat en fosfaatfixatie). Om een goede fosfaatvoorziening van de planten te verkrijgen kan men twee verschillende werkwijzen toepassen: a. op een betrekkelijk laag P-niveau van de grond zoveel fosfaat toedienen, dat de P-behoefte van de planten voor een belangrijk deel wordt gedekt uit het toegediende (het verse) fosfaat;
b. de in de grond aanwezige hoeveelheid fosfaat zodanig opvoeren, dat de planten hun behoefte geheel met bodemfosfaat kunnen dekken.

Voor a. komen vooral de snelwerkende, oplosbare fosfaten in aanmerking (superfosfaat, ammoniumfosfaten). Toepassing van een plaatselijke bemesting (rijenbemesting) bevordert nog het effect van de genoemde werkwijze.

Voor b. komen de minder snelwerkende meststoffen met hun meestal zeer goede nawerking bij voorkeur in aanmerking. (Thomasslakkenmeel; gekorrelde dicalciumfosfaten, zoals aanwezig in fosfaatammonsalpcter.) Hoewel methode a. minder kostbaar is dan b., biedt aanwezigheid van een behoorlijke fosfaatreserve in de grond, vooral in langdurige tijden van schaarste (oorlog!), grote voordelen.

Bij het in omloop brengen van bodemfosfaat spelen micro-organismen een rol van betekenis: vorming van koolzuur, dat dicalciumfosfaat in monocalciumfosfaat omzet, afbraak van organische P-verbindingen door aanwezigheid van de benodigde enzymen (b.v. nuclease). Toevoeging van organische stof aan de grond bevordert meestal dat de in de grond aanwezige fosfaat voor de plant beschikbaar komt. Deze organische stoffen dienen nl. als voedsel voor micro-organismen.

Als maat voor de fosfaatrijkdom van de grond kent men in Ned. het P-getal, het P-citroen en het P-totaal cijfer. Eerstgenoemd getal geeft aan hoeveel mg P2O5 uit 100 g luchtdroge grond in gewoon gedestilleerd water in oplossing gaan. Het P-citr. cijfer (z. Citroenzuur extract) geeft het aantal mg P2O5, dat uit 100 g luchtdroge grond oplost in 1% citroenzuur. Het geeft aanwijzingen over het voor de planten beschikbare bodemfosfaat. Het P-totaal cijfer is geen goede maat voor de fosfaatvoorziening van het gewas. Het geeft echter inzicht in de aanwezige voorraad en in vergelijking met de andere bepalingen in de mate waarin fosfaat is vastgelegd.

< >