1. Instelling, die prestaties verstrekt in verband met de ziekteverzekering en de verzekering voor geneeskundige verzorging: ziekenfonds.
In België verstrekt een mutualiteit ook hulp bij een geboorte, in geval van arbeidsongeschiktheid enz.: onderling fonds; ook in toep. op het kantoor(gebouw) waar het onderling fonds of ziekenfonds is gevestigd.Alle wetten en reglementen der ziekteverzekering zijn steeds in te zien op de plaatselijke mutualiteit, Uit het lidmaatschapsboekje van het ziekenfonds 1970. De BRT heeft toch nog kijkers, dit feit wordt bewezen door 2 klachten. De landsbond der kristelijke mutualiteiten protesteert in ’n open brief omdat de nieuwsdienst van de Vlaamse televisie geen vermelding maakte van de tentoonstelling „25 jaar kindervakanties”, Knack 13/12/1972, p. 47.
De dienst Preventieve Luchtkuren van de Landsbond van Christelijke Mutualiteiten organizeert dit jaar weer een reeks vakantiekampen voor mindervalide kinderen. Ze kunnen er onder bekwame leiding vakantiedagen doorbrengen die helemaal afgestemd zijn op hun mogelijkheden, Vrouw en Wereld april 1967, p. 45.
Aan de jeugdclub JAM ..., eigendom van de socialistische mutualiteit, werden verbouwingswerken uitgevoerd, Uit een informatiefolder Boom sept. 1976. Betreffende de ziekteverzekering heeft de regering tot nog toe geen voorstellen geformuleerd. Het ACV wenst dat bij het overleg ter zake zowel de vakverbonden als de mutualiteiten zouden betrokken worden, Volksmacht 22/10/1976, p. 3.
Het moet zijn dat een overval zonder enige weerstand en met nogal wat buit, inspireert tot een nieuwe hold-up. Tweemaal lukte dat bij de mutualiteit „Verbroedering der Trambedienden”, Gazet v. Antw. 1/6/1977.
Daarbij werd beweerd, dat er wordt gedokterd aan een systeem waarbij de terugbetalingen van de ziektekosten door de mutualiteiten zouden worden aangepast aan het inkomen van de verzekerde, Gazet v. Antw. 23/6/1977.
Mijn mentaal-gehandicapte zoon is 14 jaar oud, en in al die jaren is er maar eens een verpleegster van de mutualiteit bij mij aan huis geweest om een vakantie te regelen, Vrouw en Wereld sept. 1977, p. 27.
Van het A.C.V. of de H.V.W. krijg je driemaandelijks een bijdragebon voor de mutualiteit. Je moet dus op je eigen naam ingeschreven zijn op de mutualiteit, Recht mei 1978, p. 5.
Jeugdvereniging en duivenbond, fanfare en onderwijs, sportclub en mutualiteit, overal was een katholiek etiket opgekleefd, Alumni 1979, 2, 1.
Ook o.a.: GHYSEN 1963, 90. Kerk en Leven (ed. Boom) 27/4/1978. Rupelgalm 1/6/1978.
2. In meer alg. zin: systeem van, streven naar onderlinge verzekering, hulp enz.; zie ook sam. als gezinsmutualiteit e.d.
Alle beschavingen die een zekere graad van sociale organisatie hebben gekend hebben ook de mutualiteit in een of andere vorm gekend. Vele volkeren hadden min of meer de waarde van de onderlinge hulp ontdekt. Vormen van mutualiteit kon men vaststellen bij de Grieken en bij de Romeinen. Hier waren ook de christenen reeds zeer vlug actief door het storten van bijdragen en het zich inzetten voor armen, wezen, ouden van dagen, schipbreukelingen en begrafenissen, Volksmacht 5/11/1976, p. 14.
Sam.: eenheidsmutualiteit (Ze heeft deze droom voor een goed gedeelte werkelijkheid zien worden zonder de geplande eenheidsmutualiteit die o.m. door de bezetter werd geïnspireerd, Volksmacht 3/12/1976, p. 20);
- gezins- en schoolmutualiteit (Men sprak er over gezinsmutualiteit, volksverzekeringen in België, aan te brengen wijzigingen aan de bepalingen van de wet op de pensioenen van weduwen der beambten, schoolmutualiteiten, herverzekeringskassen voor mutualistische ziekenkassen, ouderdomspensioenen enz., Volksmacht 3/12/1976, p. 20);
- mutualiteitsbediende (Uit een informatiefolder Boom sept. 1976); mutualiteitsbode, fondsbode;
- mutualiteitsbeweging (Geschiedenis van de christelijke mutualiteitsbeweging in België, Volksmacht 5/11/1976, p. 14);
- mutaliteitslid, lid van een ziekenfonds, fondslid (Aangepast aan de tijdsomstandigheden ... wordt met veel durf en veel moed belangrijke problemen aangepakt die moeten opgelost worden ten bate van de mutualiteitsleden van deze tijd, Volksmacht 5/11/1976, p. 14);
-mutualiteitsmaatschappij, ziekenfonds, ziekteverzekeringsmaatschappij (Al deze mutualiteitsmaatschappijen kenden sterke bindingen met beroepsgroepen, Volksmacht 5/11/1976, p. 14);
- mutualiteitspremie, ziekenfondspremie; mutualiteitenverbond, (Belg.) verbond van ziekenfondsen; mutualiteitsvereniging, (Belg.) onderling fonds of ziekenfonds; ook in ruimere zin: vereniging voor onderlinge verzekering (De farmaceutische inspektie wil ... het aantal helpers tot twee beperken maar de mutualiteitsverenigingen zijn daar erg tegen, Knack 21/2/1973, p. 53.
In de middeleeuwen werden wat bestond aan mutualiteitsverenigingen door het christendom sterk beïnvloed. Naarmate de gilden aan bod kwamen in het economisch gebeuren kregen de mutualiteiten die zich in hun schoot ontwikkelden ’n beroepskarakter, Volksmacht 5/11/1976, p. 14).