Woordenboek van Populair Taalgebruik

Marc De Coster (2020-2024)

Gepubliceerd op 10-02-2022

het uur van de wolf

betekenis & definitie

(1968) (cliché) periode tussen de duisternis en de dageraad, tussen nacht en zonsopgang. Ontleend aan de Zweedse folklore. Tijdens die uren zouden de meeste mensen sterven. De uitdrukking werd vooral bekend dankzij de gelijknamige film (Vargtimmen in het Zweeds, hour of the wolf in het Engels) van de Zweedse cineast Ingmar Bergman. De film handelt over een artiest die geplaagd wordt door demonen. Vgl. Fr. entre chien et loup.

• Daarna is Hij geregeld gekomen, meestal tijdens het Uur van de Wolf, de moeilijke overgang van nacht naar dageraad, wanneer nachtmerries het bloed doen stilstaan. (Nieuw Vlaams Tijdschrift. Jaargang 33. 1980)
• Om half vier, in het uur van de wolf, verschijnt het eerste leven weer op de weg: een melkrijder, de post, de auto's van de Telegraaf. Maar voor die tijd ligt er een diepe sluimering over het Friese platteland, en het enige dat in de dorpen beweegt zijn de katteogen, dozijnen kleine groene lichtjes over de weg. (NRC Handelsblad, 25/08/1994)
• 'Het is ook heel typerend dat veel van mijn schilderijen een hele lage horizon hebben. Ik denk dat dat te maken heeft met de manier waarop ik als kind over dat enorme vlakke land in Finland keek. En er zijn meer dingen die heel direct met de sfeer van Finland te maken hebben. Wij hebben het bijvoorbeeld over 'Het uur van de wolf', dat is het moment waarop de nacht langzaam overgaat in de dag. Wij hebben vaak heel heldere sterrenhemels met een onpeilbare diepte en die moet op dat uur van de wolf plaatsmaken voor een grijzig licht waarin alle contouren nog zijn opgelost. Daar is een gestileerd schilderij uit ontstaan. (het Parool, 28/10/1994)
• In zijn recent verschenen boek 'Goud' beschrijft Geeraerts 'zijn donkere gedachten' in wat hij zelf 'het uur van de wolf' noemt. De angst dat het leven zo maar ineens voorbij is, wordt steeds sterker. "Ik ben niet zozeer bang voor de dood, als wel voor het afscheid. Ik wil blijven leven, wat natuurlijk onmogelijk is. Als ik 's morgens wakker word, denk ik: het kan toch niet waar zijn, dat ik er niet meer ben. Wanneer zal het gebeuren, waar en hoe?' (Trouw, 27/01/1996)
• Ze worden daardoor gezien als schimmige wezens, vooral actief van schemer tot ochtendgloren, tijdens het uur van de Wolf, wat bijgelovigen het beeld als demonisch wezen en boodschapper van rampspoed versterkt. (Madeleine Gimpel: De wolf terug: eng of enerverend? 2015)