(1865) (euf.) (ook: glazen vriend) glaasje jenever of andere alcoholische drank. In Vlaanderen wordt de uitdrukking meer gebruikt voor bier.
• Voor een borrel bevat onze lijst 80 benamingen tegen 21 bij De Vriese (oude en nieuwe te zamen): Akwaviva, afzetterke, artevelde, actie; bak, baviaan, bijterke, billenbijter, bobijntje; chasse-calé, champetter; dreupel; ei; fixe en avant; gaai, gans, garde champetter, gendarm, glazen boterham, glazeke van assurantie, goeie, goutte; hard ei, halve scheut, hertepijne, nen Hoorebeke, hessenpikker; kegel, kèwe, klal'e, ko, koele, kooldrager, kwak, kwek, kwakkel, kwiatus, kelkske, kriekske, kerelleke; lampioentje, lanteernke, Jantje, lappe-tsanne, lepel, loeze ; maagzetterke, maatje, martiko, mamme, metserscognac; nijperke; oliepille; ramenast, ratakwak ; pekelharing van 3 sens; sampampel, scheute, schietuit, schiedam, sédentaire, schrapnel; scheerweg, slaapmutseke, slijmsnijerke, siijmstekker, snaps, stokersmastelle; tiet, tsille, twisdrijver ; uitlooperke; vicares, viterke, eene van vijve; wittenbuik; eene van zesse; zierke, zeupe, zuivere. (Oostvlaamsche Zanten, april-mei-juni 1944)
• (L. Lievevrouw-Coopman: Gents Woordenboek. 1974)
• Wie dronken is, is: zat, heeft een stuk in zijn blaas, heeft een stuk staan, een farm stuk in zijn kraag, heeft te diep in 't glas gekeken, heeft in een glas getrapt, is tut, heeft hem vlaggen, is aangevezen, heeft een schreef aan, is turelut, is tureluurs. Heeft te lang met zijn bek in 't nat gehangen. Heeft te veel glazen boterhammen gegeten, heeft een broem aan, heeft zelfs een lelijke broem, een schandalige broem aan. (Jack De Graef: Het Groot Woorden- en Liedjesboek over het Antwerps dialekt. Vierde aangevulde druk. 1981)
• (H. Mullebrouck: Vlaamse volkstaal. 1984)
• Neut, keiltje, een glazen boterham. (Provinciale Zeeuwse courant, 28/12/1996)
• Dat laten de Baardegemnaren zich geen twee keer zeggen. Als ontbijt nemen ze een ,,glazen boterham'': op-ale, pils of palm, om het even, smaken doet het toch niet, maar het hoort zo. (Het Nieuwsblad, 26/08/1998)
Of wat dacht u van: nen billenbijter, een doorspoelijnge, ne fixe en avant, een gloazeke van assurantie, nen glazen boterham, ne metserscognac, een slijmsnijerke, ne twistdrijver, een nijperke, ne schrapnel, ne ratakwak, ... (Nic Balthazar: Wonen en leven in Gent. 1999)
• Trappist. In het Brusselse noemen ze het een ,,glazen boterham'', wat in het Vlaams zo veel betekent als: eten en drinken tegelijk. (Het Nieuwsblad, 15/07/2000)
• ‘Glazen boterham’ en ‘glazen vriend’ zijn twee ietwat grappige benamingen, gevormd op basis van metonymie. De eerste ontleent haar naam aan de voedzame eigenschap van bier (volgens sommigen zou een pint evenveel calorieën bevatten als een boterham) en de tweede aan het feit dat de bierdrinker zijn pint als een vriend beschouwt. We zouden ‘goudgele pretcilinder’ in dezelfde categorie kunnen onderbrengen. Ook die benaming drukt op een nogal plastische manier de appreciatie voor het pintje uit. (Evelien Van Renterghem e.a.: Variatie(s) op je bord! Dialect en jongerentaal voor eten en drinken. 2007)
• Keuringsdienst van Waarde: Jenever. De eeuwenoude borrel kende zijn gloriedagen in de Gouden Eeuw. Volgens de etiketten zou de 'glazen boterham' tegenwoordig nog net zo ambachtelijk worden gestookt als toen. (NRC Handelsblad, 11/03/2010)
• Hij zat inderdaad tjokvol versgetapte pils, maar “glazen boterhammen” waren nu eenmaal zijn vast voedsel, en dronkenschap zijn troebele maar enige link met de realiteit. (Geert Colpaert: Het boek der ontwenning. 2013)
• Onderuitgehangen in De Stoop, die goeie ouwe Stoop, en in de gauwte twee koppen koffie gedronken, daarna door de strontregen tot in het Hearthreak Cafe' voor de zoveelste glazen boterham…. (J.M. H. Berckmans: Taxi naar de Boerhaavestraat. 2013)
• Er was geen spoor te bekennen van de nachtploegen die ze gewoonlijk tegenkwamen, op weg naar moeder de vrouw of naar hun “glazen boterham” in het café, die hun stramme leden moest doen vergeten. (Leen van den Berg: Zoon in Congo: zoektocht naar een vader. 2015)
• Ook al geldt bier als een 'glazen boterham', toch verwacht je op restaurant ook iets in je bord. (Erik Verdonck & Luc De Raedemaeker: Het Belgisch bierboek. 2016)
• Bier wordt ¬eufemistisch omschreven als een glazen boterham, maar is bier zonder alcohol nuttig? Doet het je beter presteren en recupereren? (De Standaard, 22/04/2023)
