Woordenboek van Populair Taalgebruik

Marc De Coster (2020-2024)

Gepubliceerd op 21-05-2023

bajesmaf

betekenis & definitie

(1974) (Barg.) tekenen vertonend van afstomping en/of verveling tengevolge van langdurige celstraf. `Gevangenis' heet in het Bargoens bajes, naar Hebreeuws ‘bajieth’, dat veel neutraler `huis' betekent. Jiddische en Hebreeuwse woorden krijgen in het Bargoens vaak een negatievere betekenis dan ze in de brontalen hadden. Bajesmaf is de titel van een documentair werk van Johan Bernlef (1974). In het Engelse slang noemt men het verschijnsel ‘stir-crazy’.

• Hij is dat sinds jaren niet meer gewend: „bajesmaf heel dat onder de gedetineerden. (Limburgsch Dagblad, 07/10/1976)
• Hij kon zijn ogen niet van de vrouwen afhouden. Begrijpelijk als je zolang hebt gezeten. Bajesmaf mompelde hij voor zich uit: 'Johnny, ik ben zo geil, zo geil...' (Johnny van Doorn: De geest moet waaien. 1977)
• Een van de gevangen vrouwen (dat was in een voorgesprek, niet op de televisie) vertelde dan ook dat ze zich te pletter verveelden en daardoor „bajesmaf" werden. (Leeuwarder courant, 24/03/1978)
• Anderen komen er achter hoe erg het is om vast te zitten en thuis gemist te worden. Een normaal mens kan zich dan ontwikkelen tot iemand die niet meer te handhaven is. `Bajesmaf' noemen ze dat geloof ik. Gedetineerde Dick heeft daar een voorbeeld van: `Ik kende iemand die een emmer water in de lucht gooide en er dan onder ging staan. En niet één keer, wel twintig keer achter elkaar. Die jongen was toch heel normaal binnengekomen.' (het Parool, 21/05/1988)
• Een drama in vluchtige episodes. Mooi ... en hoe zielig, bajesmaf als ze zijn. (Johnny van Doorn: De lieve vrede, 1990)
• Na zijn vrijlating, eind december 1991, was De Poes een andere man dan voor zijn detentie. `Bajesmaf' noemde zijn advocaat mr Vincent Kraal hem afgelopen week. (HP/De Tijd, 14/01/1994)
• (Paul Van Hauwermeiren: Bargoens zakwoordenboek. 2011)
• Gevangenisstraf stompt af, maakt murw en zorgt ervoor dat je na een aantal jaren ‘bajesmaf’ wordt. (Mick van Wely: Levenslang! De straf en de daders. 2013)