Brits Poolonderzoeker, oceanograaf en meteoroloog (Londen 1 Aug. 1867 -Edinburgh 28 Oct. 1921), van vaderszijde van Schots-Noorse afkomst, beschouwde zich als een Schot. Hij studeerde medicijnen in Edinburgh.
Van 1892-1893 maakte hij een reis mee in een Schotse walvisvaarder naar de Z.-Shetlands en Graham-land; hij wees voor het eerst op het bestaan van de antarctische anti-cycloon. Bruce nam daarna enkele jaren als wetenschappelijk onderzoeker deel aan verschillende expedities in de Arctische gebieden: Barents-zee, Spitsbergen en Beren-eiland. In 1900 maakte hij zijn plannen openbaar voor het uitzenden van een Schotse nationale expeditie naar de Zuidpoolstreken; hij wist er belangstelling voor te wekken, zodat in Nov. 1902 de „Scotia” kon vertrekken. Twee zomers kon belangrijk oceanografisch en biologisch werk worden gedaan in de Weddell-zee en de Zuidelijke Atlantische Oceaan.
In Mrt 1904 werd Coats-land, deel van het Antarctische continent, ontdekt; Juli 1904 was men terug met veel materiaal en gegevens. In de daarop volgende jaren verlegde hij het terrein van zijn werkzaamheid weer bovenal naar Spitsbergen, waarheen hij nog verscheiden reizen maakte.Bruce stelde zich veel voor van een door hem gesticht Schots oceanografisch instituut, dat hij voor een groot deel zelf bekostigde en aanzienlijk hoopte te kunnen uitbreiden. Reeds in 1920 moest het echter worden opgeheven.
K. W. L. BEZEMER
Lit.: Rudmose Brown, Pirie en Mossman, The Voyage of the „Scotia” (1906); W. S. Bruce e.a., Report on the Scientific Results of the Voyage of S.I. „Scotia” (Edinburgh 1907-’15); R. N.
Rudmose Brown, A Naturalist at the Poles (London 1923).
