Winkler Prins Encyclopedie

E. de Bruyne, G.B.J. Hiltermann en H.R. Hoetink (1947)

Gepubliceerd op 05-01-2022

William baffin

betekenis & definitie

Engels zeevaarder en ontdekkingsreiziger (Engeland 1584 - Perzische Golf 23 Jan. 1622) uit de eerste periode der naspeuringen tot het vinden van de N.W. Passage.

Baffin, uit wiens jeugd niets bekend is, diende in 1612 als opperpiloot onder James Hall, die beproefde de N.W. Passage te vinden. Hij was daarna een tweetal j aren ter walvisvangst bij Spitsbergen, om in 1615 Robert Bylot te vergezellen als opperloods, op diens tocht in de „Discovery” ter opneming van de Hudsonstraat. Het jaar daarop vertrok Bylot opnieuw met Baffin als loods naar de Arctische wateren. Zij drongen Straat Davis tot op hoge N.Br. binnen, voeren de baai in welke thans als Baffinbaai bekend staat en de prachtige serie grote Straten, die uit de kop van Baffinbaai uitwaaieren en door Baffin ter ere van hun lastgevers, Lancaster-, Smith-, en Jones Sound werden genoemd. Op deze tocht (1616) drong men ± 500 km noordelijker door dan enige voorganger en het duurde meer dan 230 jaar voor de hoogste door hen bereikte N.Br. (770 45') in deze zeeën werd overtroffen.

Men ging later zelfs twijfelen aan de juistheid van Baffin’s plaatsbepalingen en observaties, doch in de 19de eeuw hebben Parry en Ross zowel de getijden- en astronomische waarnemingen, als de plaatsbepalingen van den zeer kundigen en nauwgezetten Baffin volkomen kunnen bevestigen. Hij is ook de eerste geweest, die het denkbeeld, de lengte op zee te bepalen uit de culminatietijden van de maan, met succes practisch heeft toegepast.Baffin begaf zich na zijn tochten in de Poolzeeën in dienst van de East India Cy; op zijn tweede tocht naar het Oosten werd hij bij een Engels-Perzische aanval op Ormoes (Perzische Golf), dodelijk gewond.

K. W. L. BEZEMER

Lit.: Purchas, Hakluytus Posthumus or Purchas His Pilgrimes, (Glasgow i905-*07) (speciaal dl XIV van de door de Hakluyt Society uitgegeven herdruk van Purchas’ werken); Cl. R. Markham, The Voyages of William Baffin (London 1880); Foster, W. Baffin (London 1885).