Engels politicus (Oakham 1649 - Londen 12 Juli 1705), werd berucht door zijn actie tegen de Katholieken. Zoon van een Dopers predikant, werd hij Anglicaans geestelijke.
Om een complot in elkaar te kunnen zetten, waardoor de Katholieken en Karel II zouden worden gecompromitteerd, liet hij zich inschrijven op een Jezuïeten-college en fingeerde in 1678 een volledige samenzwering, die gericht zou zijn tegen de Protestanten en de koning; een hele correspondentie werd daarvoor in elkaar gezet. Karel II sloeg echter geen geloof aan zijn waarschuwingen en Oates werd ontmaskerd. Maar enkele uitlatingen wekten zozeer in de Katholieken-vrees toentertijd, dat hij toch nog voor het Parlement werd geroepen en zelfs een jaargeld kreeg. Jacobus II liet hem later wegens smaad en meineed veroordelen. Onder Willem III herkreeg hij zijn vrijheid en weer jaargeld (1689). Ook daarna leidde hij allerlei intriges en schreef een nieuw smaadschrift over Jacobus, opgedragen aan Willem III: Eikon basilike. Lit.: J. Pollock, The Popish Plot (herdr. 1944).
