in juridische zin is aanwezig:
a. in geval van oorlog of burgeroorlog;
b. wanneer oorlog of burgeroorlog dreigende is; (art. 87, 2de lid W.v.Sr.);
c. zodra dienstplichtigen buitengewoon in werkelijke dienst worden opgeroepen en zolang zij buitengewoon in werkelijke dienst worden gehouden (art. 87, 3de lid W.v.Sr.).
Bovendien geven de artt. 71 en 72 van het Wetb. v. Mil. Strafr. nog uitbreiding aan het begrip. Verschillende feiten, welke in gewone tijden niet strafbaar zijn, vallen wel onder de strafwet, als zij „in tijd van oorlog” worden bedreven, andere worden met strengere straffen bedreigd wanneer zij „in tijd van oorlog” begaan zijn. Krijgstuchtelijke afdoening van strafbare feiten is „in tijd van oorlog” in beperkter mate mogelijk dan in tijd van vrede. In Apr. 1953 concludeerde het Hoog Militair Gerechtshof, dat Nederland op dat tijdstip nog in tijd van oorlog leefde, omdat het Hof van oordeel was, dat een oorlog dreigende was (art. 87, 2de lid, W.v.Sr.). Andere militaire rechters nemen daarentegen „tijd van vrede” aan; zij achten wel een zekere mate van gevaar voor het uitbreken van een oorlog aanwezig, doch niet in die mate, dat men van een „dreigende oorlog” kan spreken.