Byzantijns keizer (829 - 20 Jan. 842), uit de dynastie van Amorion of de Phrygische, zoon van Michael II. Na oorlogen tegen de Arabieren probeerde hij vergeefs in 833 vrede met hen te sluiten en ondernam daarop een veldtocht tegen hen, waarbij hij als overwinnaar tot de Euphraat kwam en de steden Samosata en Sozopetia plunderde.
De nieuwe kalief Motassun belegerde, om zich te wreken, de stad Amorion. Hij nam de stad in en maakte ze met de grond gelijk. Veel gegevens over Theophilos berusten op legenden. Daar hij iconoclast was werden na de triomf der ikonolatren (onder wie zijn vrouw keizerin Theodora) al de monumenten, te zijner ere opgericht, vernietigd.