Winkler Prins Encyclopedie

E. de Bruyne, G.B.J. Hiltermann en H.R. Hoetink (1947)

Gepubliceerd op 17-10-2024

SMEERKLIEREN

betekenis & definitie

of talgklieren (glandulae sebaceae) komen vnl. verbonden met haren voor. Met deze zijn zij over het grootste deel van het lichaam verspreid en ontbreken alleen aan de handpalmen en de voetzolen.

Grote haren worden omgeven door een krans van 4-6 kliertjes, bij kleine haren behoren een of enkele smeerkliertjes. De smeerklieren zijn van eenvoudig of samengesteld alveolaire bouw, zij scheiden een vetachtig secreet af, de huidtalg of sebum cutaneum. Behalve de als aanhangsels van haren op te vatten smeerklieren, komen zelfstandige talgklieren voor, nl. aan de oogleden, op de lippen, het wangslijmvlies, het overgangsgebied van huid en neusslijmvlies enz. De klieren van Meibom zijn in bouw gewijzigde talgklieren. Ook de klieren in de uitwendige gehoorgang (gl. ceruminosae) moeten tot deze groep gerekend worden (zie cerumen). Bij bemoeilijkte afvloed van het afscheidingsproduct ontstaat in de smeerklieren retentie (zie comedonen).De smeerklieren staan onder invloed van bepaalde hormonen. In de puberteit gaan de talgklieren sterker secerneren (seborrhoe), onder invloed der tot ontwikkeling gekomen geslachtsklieren. Experimenteel is ook aangetoond dat testosteron de talgklieren vergroot en oestron deze verkleint. Daar er verband bestaat tussen seborrhoe en acne vulgaris heeft men wel getracht met oestron de acne vulgaris te bestrijden. Deze behandeling komt echter pas bij de hardnekkige gevallen in aanmerking, daar het oestron ook andere storende werkingen kan ontvouwen. In de regel kan men bij acne vulgaris met eenvoudige middelen uitkomen (zwavelzalven, dieet, hoogtezon).

< >