Spaans krijgsman en geschiedschrijver (1518- Sevilla 1560), ging reeds als kind naar Amerika, waar hij soldaat werd. Te Sevilla publiceerde hij het eerste deel van zijn Crónica del Peni (1553).
Behalve een geografische beschrijving van het Inca-rijk, bevat zij een opgave van klederdrachten, zeden en gewoonten, monumenten en godsdienstige ceremoniën van de Indianen, reden waarom het werk van een onberekenbare waarde is voor de studie van de ethnografie. Het tweede en het derde deel werden eerst tegen het einde van de 19de en in de 20ste eeuw uitgegeven. De Crónica is in het Italiaans en in het Engels vertaald. De Engelse vertaling, in opdracht van de Hakluyt Society ondernomen, is van de hand van Sir Clements R.
Markham (1864, 1913, 1918 en 1924).Bibl.: Uitgaven: dl I in de Bib. de Aut. Esp. t. XXVI; dln II en III in de „Colección de documentos inéditos para la historia de Espana”, t. LXVIII (Madrid 1877) en t.
LXXVI (Madrid 1881); dl III in de Nueva Bib. de Aut. Esp. (Madrid 1909), t. XV.
