is de naam van enige monniken van St Gallen, van wie inzonderheid vermelding verdienen :
Notker I Balbulus (de Stamelaar), dichter en componist (Oost-Zwitserland ca 840 - St Gallen 6 Apr. 912), leidde de kloosterschool van St Gallen; hij wordt beschouwd als de eerste Duitse componist (z kerkmuziek) en men heeft (waarschijnlijk ten onrechte) de uitvinding van de sequens aan hem toegeschreven. Vast staat, dat hij sequensen componeerde en dichtte, waarmee hij een belangrijke plaats innam in de lyriek der vroege Middeleeuwen. Notker dichtte ook een metrisch leven van St Gallus en is waarschijnlijk de schrijver van de Gcsta Caroli Magni. Hij stelde voorts een Martyrologium samen en zette het Breviarium regum Francorum voort. Notker werd in 1513 zalig verklaard.
Bibl.: Grata Caroli Magni, uitg. d. G. Meyer v. Knonau (1918, kleine ed. 1920), Duitse vert. d. W. Wattenbach (1890) en d.
K. Brügmann (1914, Insel-Bücherei).
Lit.: S. Singer, Die Dichterschule von St Gallen (1922); M. Manitius, Gesch. d. Lat. Lit. des M. A. (3 Bde, xQx z —31); W. v. d. Steinen, N. der Dichter u. seine geistige Welt (2 Bde, 1947-48, 2de dl bevat N.’s hymnen, Lat. en Duits).
Notker III, Labeo (de Grootlippige) of Teutonicus, geestelijk schrijver (ca 952 - St Gallen 29 Juni 1022), bestuurder der kloosterschool van St Gallen, heeft onderscheiden werken der Oudheid, gewijde en ongewijde, in het Duits vertaald en van aanmerkingen voorzien. Notker is de eerste die de Duitse taal in plaats van het Latijn voor wetenschappelijk proza gebruikt, vandaar zijn bijnaam „Teutonicus”.
Bibl.: Vertalingen en verklaringen van: Psalmen; Aristoteles’ Kategorial; Aristoteles’ Perihermeneias, Boethius’ De Consolatione philosophiae; M. Capella; De nuptiis Mercurii et Philologiae. Uitg. zijner geschriften door P. Piper (3 dln 1882-’85); door Taylor Starck und E. H. Sehrt, 2 dln verschenen (Halle 1933-1935).
Lit.: P. Th. Hoffmann, Die Mischprosa N.’s (1910); Idem, Der mittelalterliche Mensch gesehen aus Welt u. Umwelt N.’s (1922, 2de dr. 1937); E. Luginbühl, Studiën zu N.’s Uebersetzungskunst, diss. Zürich (1933).
