Javaanse vorm van het Arabische woord ilm, wetenschap, op Java echter geworden tot een aanduiding vooral van de kennis van hetgeen de gewone man verborgen blijft, kennis omtrent God, omtrent de oorsprong van al hetgeen geschapen is, omtrent de krachten der natuur, omtrent voortekenen, wichelarij, tovermiddelen en de diepere, symbolische zin van allerlei verschijnselen. Men vindt deze ngèlmoe vooral in de zgn. primbons, maar ook in geschriften als de Tjentini en de Soeloeks (z Javaanse taal en letterkunde).
In modern taalgebruik wordt ons begrip „wetenschap” echter met dit woord weergegeven: ngèlmoe basa „taalwetenschap”, enz.
