naief (van het Latijnse nativus, aangeboren) betekent: natuurlijk, ongekunsteld, niet door nadenken of critiek, door berekening of wantrouwen beïnvloed. Als wijsgerige term komt het voor in naïef realisme, d.i. de natuurlijke houding van de geest, waarin de dingen met de eigenschappen waarin ze zich voordoen als onafhankelijk bestaand worden gedacht.
Tegenover de naieve, naar de realiteit toegewende geesteshouding staat de critische of reflexieve, die onderscheid maakt tussen het beeld der dingen in onze geest en de dingen zelf.Bekend is Schiller’s verhandeling Über naive und sentimentalische Dichtung. De eerste is „objectief en klassiek”, de tweede „subjectief en romantisch”.
