Frans schrijver (Quimper n Juli 1876 - kamp Drancy 5 Mrt 1944), beoefende jong tal van métiers, leidde te Parijs een armoedig bohèmebestaan, behoorde er tot de kring om Picasso en —Jood van geboorte — ging in 1915 tot de R.K. Kerk over.
Met zijn vroege werk weldra beroemd geworden (dank zij de invloed van mondaine snobs) bleef hij zelf uiterst eenvoudig, spiritueel sterk verwant aan die andere primitieve figuur, de „douanier” Rousseau. Max Jacob is een zeer paradoxaal kunstenaar, die een zeer gevarieerd oeuvre naliet. Mystieke inspiratie wisselt er in af met burleske invallen. Naast strenge klassieke versvorm vindt men de meest grillige individuele vormgeving. Vooral gebruikte hij het prozagedicht om zijn subtiele gewaarwordingen uit te beelden. Een element van bluf, soms mystificatie, valt er niet in te ontkennen.
Hij schreef ook enige curieuze romans, waarin vooral de nevenfiguren zeer levend en natuurlijk zijn. Zijn invloed op de generatie na Wereldoorlog I was zeer groot.Bibl.: (voorn. werken): Les œuvres mystiques et burlesques de frère Matorel (1911); Le siège de Jérusalem, grande tentation céleste de St Matorel ( 1912) ; La Côte, recueil de chants bretons (1913); Le cornet à dés, poèmes en prose (1917» 1923); Le Phanérogame (rom. 1918) ; Le Ginématoma (1920, 1929) ; La défense de Tartufe, extases.... d’un Juif converti (1919, beschr. van zijn relig. evolutie); Le Roi de Boétie (1912); Art poétique (1922); Filibuth ou la montre en or (1923); L’homme de chair et l’homme reflet (1924) ; Visions infernales, poèmes en prose (1924) ; Rivage (1934).
Lit.: H. Fabureau, M. J., Son œuvre (Paris 1935) ; P. Verdun, M. J., Essai de biogr. critique (Toulouse 1941); M.Béalu, Dernier visage de M. J., 1937-’44 (Périgueux 1946) ; A.
Billy, M. J. (Paris 1946); J. Rousselot, M. J., L’homme qui faisait penser à Dieu (Paris 1946).
