Winkler Prins Encyclopedie

E. de Bruyne, G.B.J. Hiltermann en H.R. Hoetink (1947)

Gepubliceerd op 28-01-2023

LEONARDO VAN PISA

betekenis & definitie

meer bekend onder de bijnaam Fibonacci, Italiaans wiskundige van buitengewone bekwaamheid (ca 1170 - na 1240). Op zijn vele handelsreizen had hij de beginselen van het rekenen met Arabische cijfers en het tientallig stelsel bij de Hindoes, in Syrië en op Sicilië leren kennen en de grote waarde daarvan ingezien.

In een uitvoerig geschrift, het beroemde Liber abaci, gaf hij een systematische uiteenzetting dezer rekenwijze met inbegrip van de machtsverheffing, de worteltrekking en de leer der evenredigheden, die eeuwenlang van grote invloed op de verbreiding van de cijferkunst en de algebra in Europa is geweest. In andere geschriften behandelde hij de oplossing der kwadratische vergelijkingen en slaagde hij er zelfs in, een bepaalde kubische vergelijking, te weten x + 2x2 + 10 — 20 = 0, bij benadering op te lossen en, wat van nog groter betekenis is, aan te tonen, dat een oplossing door tweedemachtswortels onmogelijk is. Ook verschillende inhouds- en oppervlakteberekeningen werden door hem ten uitvoer gebracht.Als reeks van Fibonacci is de reeks o, 1, 1, 2, 3, 3, 8, 13 enz. (gedefiniëerd door tl = o, t2 = 1, tn = ln-1+tn-2 bekend, die vele regelmatigheden vertoont. De termen worden ook wel getallen van Fibonacci genoemd.

Bibl.: Scritti di Leonardo Pisano pubblicati da B. Boncompagni, 2 dln (Roma 1857-1862).

Lit.: M. Lazzarini, L., Ie sue opere e la sua famiglias in: Boll. di bibliogr. e storica delle scienze matematiche VI (1903); G. Lor ia, in: Gli scienziali italiani I (1921), p. 4-12, m. bibl.; Idem, in: Storia della matematica I (1929), p. 379-405

< >