Winkler Prins Encyclopedie

E. de Bruyne, G.B.J. Hiltermann en H.R. Hoetink (1947)

Gepubliceerd op 28-01-2023

KLEMDRAAI

betekenis & definitie

is de naam van een misvorming of monstruositeit, die bij vele planten met tegenovergestelde bladeren nu en dan waargenomen wordt, daarin bestaande, dat de stengel sterk gaat draaien, daarbij tevens korter wordend en opzwellend, terwijl de bladstand in een spiraalsgewijze verandert, waarin wel de oorzaak van het gehele verschijnsel te zoeken is.

Bekende voorbeelden zijn de grote valeriaan (Valeriana officinalis) en de kaardebol (Dipsacus silvestris). Bij de eerste blijft de anomalie steeds zeldzaam, treedt zij als zgn. halfraskenmerk op. Bij de kaardebol kan men door gunstige omstandigheden en selectie het aantal abnormale individuen sterk opvoeren en spreekt men van een rijk ras of middelras. Verdere voorbeelden leverden het zeepkruid (Saponaria officinalis), de bolderik (Agrostemma Githago), het kleefkruid (Galium Aparine) en de meekrap (Rubia tinctorum), die zich gedroegen als de valeriaan, en de duizendschoon (Dianthus barbatus), bij welke de anomalie middelraskenmerk bleek.

Lit.: Hugo de Vries, Die Mutationstheorie (1901-’03).

< >