Engels geoloog (Edinburgh 3 Juni 1726 - 26 Mrt 1797), promoveerde te Leiden in de medicijnen (1749), woonde daarna op een farm in Duns (Berwickshire), sinds 1765 te Edinburgh. Hij is de grondlegger der zgn. Plutonische school (z geologie) en toonde aan, hoe de oorspronkelijke gesteenten, die aanvankelijk in een gloeiend-vloeibare toestand hadden verkeerd, door de uit het water bezonken lagen waren heengedrongen, vooral op grond der waarnemingen, die hij met betrekking tot graniet in het Grampiangebergte in 1785 had volbracht.
Bibl.: Theory of the Earth (2 dln, Edinburgh 1795, het 3de dl uitg. d. A. Geikie, London 1899); Considerations on the Nature, Quality and Distinctions of Coal and Culm (1777); On the Philosophy of Light, Heat and Fire (1794).
Lit.: S. I. Tomkeieff, J. H.’s Theory of the Earth, in: Proc. Geol. Assoc.
LVII (1946); A. en N. L. Clow, J. H. and the Manufacture of Sal Ammoniac, in: Nature CLIX (1947); J. H. 17261797, Commemoration of the isoth Anniversary of his Death (Edinburgh 1950, Proc. of the Royal Soc. of Edinburgh, section B, LXIII, 4).
