Winkler Prins Encyclopedie

E. de Bruyne, G.B.J. Hiltermann en H.R. Hoetink (1947)

Gepubliceerd op 28-12-2022

GANZERIK

betekenis & definitie

(Potentilla L.) is de naam van een plantengeslacht uit de familie der Rosaceeën met 200 soorten op het noordelijk en zuidelijk halfrond. Het onderscheidt zich door 2-slachtige, meest 5-tallige bloemen met een bijkelk, 20-30 meeldraden en een, talrijke dopvruchtjes dragende, kleine, blijvende, niet vlezige, dikwijls behaarde bloembodem.

Verscheidene soorten groeien in Nederland. Sommige daarvan hebben gele bloemen en gevinde bladeren, zoals het algemene zilverschoon (P. Anserina L.), met van onderen meest wit-viltige, afgebroken-gevinde bladeren, kruipende stengels en grote langgesteelde bloemen, en de zeldzame liggen-de ganzerik (P. supina L.), met slechts een weinig ruige bladeren met langwerpige, diepgetande deelblaadjes, opstijgende stengels en kleine okselstandige bloemen. Andere hebben gele bloemen en handvormig samengestelde bladeren, zoals de voorjaarsganzerik (P. verna L.), met 5-tallige, getande, zachtharige bladeren, opstijgende stengels en de bloemen in bijschermen; vijfvingerkruid (P. reptans L.), met dergelijke bladeren als de voorgaande, maar met kruipende stengels en eenbloemige, okselstandige bloemstelen; tormentil (P. erecta Rauschel),met 3-tallige bladeren en rechtopstaande stengels met kleine, meest 4-tallige bloemen; en viltganzerik (P. argentea L.), met 5-tallige, van onder wit-viltige bladeren en een opstijgende, viltige stengel. Eindelijk heeft men er met witte bloemen en handvormig samengestelde bladeren, zoals de aardbeiganzerik (P. sterilis Garcke), met 3-tallige, gekartelde, aan de onderzijde blauwgroene bladeren, in Zuid-Limburg voorkomend. Tot de sierplanten behoren: P. atrosanguinea Lodd., een zijdeachtige dichtbehaarde plant met 3-tallige bladeren en donker bloedrode bloemen uit Nepal; P. aurea L., een Alpenplant met grote goudgele bloemen; P. grandiflora L., eveneens uit de Alpen en meest grote maar lichtgele bloemen; en P.fruticosa L., de heester ganzerik, een struikvormige soort met een grote verspreiding op het noordelijk halfrond, met 5-tallige, gevinde bladeren en fraaie gele of witte (o.a. bij de var. dahurica Ser. uit Noord-China en Siberië) bloemen.

< >