(voorheen Ilebo, omgedoopt in Francquihaven ter herinnering aan L. J.
E. Francqui*), binnenhaven in Belgisch-Kongo, provincie Kasaï, in het gelijknamig district, aan de rechteroever van de rivier Kasaï. Beginstation van de B.C.K.-spoorweg, op 1123 km van Bukama ; belangrijke doorvoerplaats, vooral voor het koper van Katanga; luchthaven van de Sabena; autoweg naar Mweka-Luebo.FRANCS-ARCHERS
boogschuttersmilitie, ingesteld door koning Karel VII van Frankrijk bij ordonnantie van Montils-les-Tours, 28 Apr. 1448. Iedere parochie moest één of meer schutters leveren, die bij voorkomende gevallen onder de wapenen werden geroepen en ter vergoeding vrijstelling van belasting enz. genoten (vandaar: francs-a.).
Karel de Stoute heeft in 1475 in Bourgondië een soortgelijke maatregel beproefd. De ordonnantie van 1448 is nooit ten volle uitgevoerd; het aantal francs-archers heeft onder Karel VII ten hoogste 8000 man, onder Lodewijk XI (die in 1466 één man per 50 haardsteden eiste) ten hoogste 16 000 man bedragen. In de practijk bleken zij een weinig krijgshaftige schutterij, mikpunt van spot (Le franc-archer de Bagnolet, ca 1468), welker rol na de slag van Guinegate (1479) was uitgespeeld. Zij werd vervangen door Zwitserse en Schotse huurtroepen. De instelling werd echter eerst in 1535 officieel opgeheven.
Lit.: A. Spont, La milice des fr.-a., 1448-1500 (Rev. d. Quest. hist. XXXI, 1897); X. de Bonnault d’Houët, Les fr.-a. de Compiègne, 1448-1524 (Paris 1897); H. Stein, Archers d’autrefois, archers d’aujourd’hui (Paris 1925).
