Winkler Prins Encyclopedie

E. de Bruyne, G.B.J. Hiltermann en H.R. Hoetink (1947)

Gepubliceerd op 23-01-2023

ECLECTICISME

betekenis & definitie

(wijsbegeerte) is het uitlezen (ec-lego) of kiezen van gedachten uit verschillende stelsels als bouwstenen voor het eigen standpunt van een denker. Terwijl toegegeven moet worden, dat geen filosoof volkomen oorspronkelijk is en in zover dus ieder denker, die niet leerling is van slechts één voorganger, eclecticus zou zijn, wordt de term in de regel in min of meer ongunstige zin gebezigd als een samenrapen van nogal heterogene denkbeelden zonder deze tot een nieuwe, hechte eenheid te verbinden.

In meer neutrale zin gaan die denkers eclectisch te werk, die meningen, waarvan de verschillende herkomst nog goed zichtbaar is, voorstaan en tot een meer of min geslaagde synthese verenigen. In deze zin waren o.a. eclectici: in de Oudheid figuren als Philon van Larissa en Cicero, die denkbeelden uit verschillende der vier Atheense scholen afkomstig aanhingen en in de Nieuwe Tijd bijv. Victor Cousin.DR J. J. POORTMAN