is een gemeente in de Belgische prov. Henegouwen, aan het kanaal Brussel Charleroi.
Kalk- en schieferbodem (1498 ha, 169 m hoogte); steenkolenmijnen, steenbakkerijen; landbouw; veel glasindustrie en metaalnijverheid. Inw. (1946) 15 631. Romeinse vondsten en Belgo-Romeinse begraafplaats. De heerlijkheid Hamal wordt al vermeld in 1145.
In 1840 waren er 3675 inw. ; de groei van de gemeente, dank zij de ontwikkeling van mijnbedrijf en industrie, is recent.Onder de kerken is de St-Lambertuskerk, in classicistische stijl, met graftombe, de voornaamste. Kastelen Rianwelz en Wartonlieu.
Lit.: E. Lemal, Histoire de G. (Marcinelle 1930).
