landschap in België, dat zich historisch — toen genoemd „pagus des Condrusi” — uitstrekte binnen de volgende grenzen: in het N. de Maas van Luik tot Namen; in het O. de Ourthe-vallei; in het Z. de Famenne en in het W. de Maas van Namen tot Hastière; zich echter geografisch voortzet over de westelijke oever van de Maas tot Beaumont nabij de Franse grens. Condroz maakt deel uit van de laag-plateau’s tussen de 200 m en 300 m hoogtekrommen, met 342 m als hoogste punt ten O. van Maffe.
Het reliëf van Condroz vormt een opeenvolging van „ruggen” (in de streek „tixhes” geheten) en depressies, gericht volgens een as: W.-N.O.Het klimaat wordt beïnvloed door de verwijderde ligging ten opzichte van de zee en de hoogte van het plateau; de jaarlijkse neerslag bereikt 800-900 mm en de streek heeft gemiddeld 102 vorstdagen per jaar.
De fysieke toestand helpt om de landbouweconomie in Condroz te begrijpen: in de depressies met een leembodem worden de graangewassen geteeld volgens het drieslagstelsel (driejarig rotatiesysteem) met braakland of voederplanten als afwisseling; men treft de bossen aan op de zandsteenkruinen (tixhes) en vooral op de hellingen gericht naar het N.
Bijna alle landbouwbedrijven hebben bossen, hetgeen wijst op de belangrijkheid van de Condrusische hoeve tussen de 100 en 200 ha, waarvan minstens de helft met bossen is bedekt. Sedert de aanvang der 20ste eeuw en vooral sedert 1918 heeft de landelijke economie van Condroz diepgaande veranderingen ondergaan. Daar arbeidskrachten zeldzaam werden, vooral seizoenarbeiders, werd ca 50 pct van de velden in weiden omgezet.
Industrie is weinig ontwikkeld in Condroz. Tot de 19de eeuw was de ijzerfabricatie belangrijk: men vond ijzererts ter plaatse, hout diende als brandstof en men gebruikte de drijfkracht van het stromend water. De metaalnijverheid op basis van cokes heeft de oude ijzernijverheid geruïneerd. Thans zijn de ontginning der steengroeven en het toerisme de meest ontwikkelde industrietakken.
Giney is de hoofdplaats van Condroz (1945) 6004 inw.
PROF. DR M. A. LEFÈVRE
Lit.: R. Ulens, Le Condroz, sa population agricole au XlXe siècle (Bruxelles 1920).
