van electrische toestellen is eigenlijk een serieschakeling onder bijzondere omstandigheden. De bekendste cascadeschakelingen zijn wel de volgende:
1. De serieschakeling van de rotorwikkeling van een asynchrone draaistroommotor (z inductiemotoren) met de ankerwikkeling van een gelijkstroomdynamo, die met de motor direct mechanisch gekoppeld is. Het samenstel wordt dan genoemd een cascade-omzetter, en dient om, bijv. voor tractiedoeleinden, draaistroom in gelijkstroom om te zetten. Fig. 1 geeft het schakelschema, waarin S de statorwikkeling van de draaistroommotor voorstelt, R zijn rotorwikkeling, R, zijn aanloopweerstand, A het anker met collector van de gelijkstroomdynamo, B, en Ba de borstels van die dynamo en M zijn — bijv. onafhankelijk gevoede — bekrachtigingswikkeling. Deze aggregaten zijn wel toegepast, omdat ze zonder hoge stroomstoten aanlopen, een hoger rendement hebben dan gewone motorgeneratoren en voor hoger draaistroomspanningen geschikt zijn dan de eenankeromzetters. Het vermogen wordt bij deze aggregaten gedeeltelijk mechanisch — dus via de as D — en ten dele electrisch door de cascadeverbinding van R met A overgebracht.
2. De cascadeschakeling van twee — gewoonlijk direct mechanisch gekoppelde — asynchrone motoren heeft ten doel drie verschillende snelheden te kunnen instellen, al naar men alleen motor , of alleen motor inschakelt, of ze in cascade schakelt.
3. De serieschakeling van condensatoren, die bij het bereiken van een bepaalde klemspanning door parallelgeschakelde vonkbruggen (z hoogspanningstechniek) gelijktijdig een grote ontladingsstoot geven, doet dienst bij hoogspanningsproeven.
Er zijn nog allerlei andere cascadeschakelingen, o.a. van asynchrone motoren met collectormotoren — waarbij het doel is verbetering van de arbeidsfactor of regeling van de snelheid van die asynchrone motor — in gebruik.
PROF. IR E. J. F.
THIERENS.
