Spaans dichter en prozaschrijver (Montellano, Biskaje, 24 Dec. 1819 Bilbao 10 Mrt 1889), zeer populair in zijn geboortestreek, is de man die voor het eerst Baskische elementen in de Spaanse literatuur heeft ingevoerd. Bovendien is hij het die de „áridas soledades” van het Castiliaanse landschap ontdekt heeft.
Hij schreef enkele historische romans, zoals El Cid Campeador (1851), uitermate middelmatig werk. Gelukkiger is hij met zijn gedichtenbundels als Libro de los cantares (1852) e.a., die getuigen van zijn liefde voor en heimwee naar zijn Baskenland. Zijn vaak herdrukte Cuentos de color de rosa (1859) en Cuentos campesinos (1860) bevatten nagenoeg uitsluitend Baskische scènes. Zij zijn in een eenvoudige, vaak onvoldoend verzorgde stijl geschreven; voor onze smaak zijn ze veel te zoetelijk en sentimenteel. De verzen en het proza van Trueba zijn terecht vergeleken met het „Angelus” van Millet. Van een folkloristisch standpunt bezien heeft dit oeuvre nog wel enige waarde.Lit.: R. BecerrodeBengoa, Tr., estudio biográfico (Madrid z. j.), in de reeks Personajes ilustres dl 13; Andrés GonzdlezBlanco, A. de Tr.. Su vida y sus obras (Bilbao 1914).
