Winkler Prins

Anthony Winkler Prins (1870)

Gepubliceerd op 14-08-2018

Raadsel

betekenis & definitie

Raadsel (Een) is eene omschrijvende voorstelling van een ongenoemd voorwerp, hetwelk door den hoorder moet gevonden (geraden) worden. Die omschrijving moet dubbelzinnig genoeg zijn, om den hoorder in de war te brengen, maar toch met juistheid op het bedoelde voorwerp passen. Een raadsel is te voortreffelijker, naarmate aan die beide voorwaarden beter voldaan wordt. Men onderscheidt: letterraadsels, wanneer eene of 2 letters in den aanvang van het woord veranderd worden, terwijl de overige onveranderd blijven, bijv. huis en muis, — logogryphen, wanneer men eigenschappen opgeeft van voorwerpen, wier namen men door de letters van het bedoelde woord kan zamenstellen door het inachtnemen van eene aangewezene volgorde, — arithmogryphen of getallenraadsels, — palindromen, wanneer het bedoelde woord, van achter af gelezen, eene bepaalde beteekenis heeft, — homonymen, wanneer men hetzelfde woord in verschillende beteekenissen kan bezigen, — charaden of lettergrepenraadsels, wanneer iedere lettergreep eene zekere beteekenis heeft, — en woordraadsels, wanneer men aanstonds omtrent het geheele woord aanwijzingen geeft.

Voorts heeft men nog het figuurraadsel of rebus, dat men op papiertjes, die aan pistaches toegevoegd zijn, en in vele geïllustreerde tijdschriften aantreft, den paardesprong en het schaakraadsel. — Het raadsel is afkomstig uit het Oosten, het land der geheimzinnigheden. Bekend is het raadsel van Simson, alsmede de vermelding, dat de Koningin van Seba de wijsheid van Salomo door raadselen op de proef stelde. Bij de Grieken werden de raadsels naast de orakelspreuken geplaatst en gewoonlijk in hexámeters opgesteld. De Romeinen waren er weinig mede ingenomen, maar de Germaansche volken des te meer, zooals reeds blijkt uit de liederen der „Edda”. Ook in ons Vaderland bestaat van ouds eene menigte van volksraadsels, die van de ouders op de kinderen zijn overgegaan, doch in den jongsten tijd is de smaak voor deze raadsels bijna geheel verdwenen.