Maitresse noemt men in Frankrijk een meisje, dat met een man een minnehandel aanknoopt zonder dat er sprake kan zijn van een huwelijk. Men had er reeds in de dagen der oudheid, voorts in die der middeneeuwen aan de kleine Italiaansche hoven, terwijl zij met Lodewijk XIV den Franschen troon beklommen en er ongeveer eene eeuw lang haar schier onbeperkt gezag handhaafden. Het voorbeeld van den Koning werd door de aanzienlijken gevolgd.
De Groote Omwenteling bedolf de verfoeijelijke maitressen-regéring onder hare wateren. Inmiddels bleef de maitressenstand ook later ten behoeve van vele vermogende lieden bestaan, maar zij droegen nu den naam van maintinées, wier plaats voor een groot deel is ingenomen door de lorettes (zie aldaar).
