Baryt, ook baryt-aarde, baryum-oxyde, bijtende baryt en zwaar aarde genoemd,
is eene alkalische aarde, die uit 1 verbindingsgewigt baryum en 1 verbindingsgewigt zuurstof bestaat. Men verkrijgt watervrije barytaarde door het gloeijen van salpeterzuur baryt in een platina-kroes of door het wit-gloeijen van een mengsel koolzuur baryt met l/i0 gedeelte kool- poeder in een aarden kroes. Het baryt is eene grijsachtig witte, broze massa, die water en koolzuur gretig opneemt, en, met water besproeid, warm wordt, tot poeder vervalt en baryt-hydraat vormt. Dit reageert sterk alkalisch, werkt bijtend, schoon minder hevig dan de loogzouten, en is vergiftig. Het dient vooral tot bereiding van barium-superoxyde, hetwelk men verkrijgt, wanneer men barytin eene porseleinen buis tot roodgloeijen toe verhit en er zuurstof of dampkringslucht overheen leidt.
Baryt-hydraat verkrijgt men uit zwavelzuur baryt, hetwelk men tot poeder wrijft en met kool gloeit, waarna men de zwarte massa met water uitkookt, dit laatste vervolgens door filtréren verwijdert, en bij het kokend Altraat koperoxyde voegt, totdat de vloeistof met loodzouten een witten neêrslag geeft. Bij het afkoelen kristalliseert het baryum-hydraat in kristallen met 8 moleculen kristalwater. Zij lossen zich op in 3 deelen kokend water en in 20 deelen water van 15° C., nemen gretig koolzuur op, smelten gemakkelijk, verliezen bij eene sterke verhitting het kristalwater, terwijl er baryt-hydraat achterblijft, dat bij roodgloeihitte tot eene olieachtige vloeistof smelt, welke bij afkoeling tot eene kristallijnen massa stolt en zeer langzaam koolzuur opneemt.
Het baryt-hydraat dient in een opgelosten toestand om als barytwater alkaliën van magnésia te scheiden en tevens om suiker uit het sap van suikerwortels en uit melasse af te zonderen. Wanneer men namelijk eene kokend heete, suikerhoudende vloeistof met baryt-hydraat vermengt, dan scheidt er zich een zwaar poeder — suikerbaryt — af, hetwelk
men verzamelt, wascht en door middel van koolzuur of verdund zwavelzuur ontbindt, waarna men het koolzuur of zwavelzuur-baryt door filtréren verwijdert en de suikeroplossing laat uitdampen. In 1860 is door de Fransche scheikundigen Marguerite en Sourdeval het gebruik van baryt aanbevolen, om de stikstof des dampkrings te binden. Volgens hunne verzekering wordt bij het gloeijen van met koolpoeder vermengd baryt in de open lucht stikstof opgenomen en cyaanbaryum gevormd. Wanneer op deze wijze geheele massa’s baryt in chloorbaryum kunnen worden omgezet, dan zou de stikstof der lucht eene belangrijke grondstof voor de nijverheid opleveren. De ontdekking dier scheikundigen is in Frankrijk met de groote gouden medaille beloond en in Engeland door een octrooi gewaarborgd, maar het is nog niet uitgemaakt of de stikstof des dampkrings, dan wel die der kool zich met het baryt verbindt. Met behulp van baryt is men er in geslaagd, op niet te kostbare wijze zuurstof te verkrijgen. Door verhitten van baryt in dampkringslucht verkrijgt men barium-super- oxyde, dat door sterke hitte ontbonden wordt in zuurstof en baryt, dat dan weder voor dezelfde bewerking kan dienen.
