Jacob van Artevelde, een beroemd vaderlandlievend Vlaming en brouwer te Gent, leefde in de 14de eeuw. Hij was van ridderlijke afkomst, maar hij had zich bij het brouwersgild zijner vaderstad laten inschrijven. Hij was een ijverig voorstander van de regten en vrijheden der burgers en tevens, door Robert van Artois hiertoe overgehaald, een aanhanger van Eduard van Engeland. Toen graaf Lodewijk van Vlaanderen, zich, tegen den wil des volks, meer en meer aansloot aan Frankrijk, gelukte het hem, met hulp zijner medestanders, den graaf uit het land te verdrijven, waarna hij zelf de teugels van het bewind in handen nam en met onbeperkte magt regeerde.
Later poogde Eduard III zijn zoon Eduard, prins van Wales, tot opvolger van graaf Lodewijk in Vlaanderen te verheffen, en Artevelde ondersteunde die pogingen. Dit verwekte eene algemeene verontwaardiging bij zijne medeburgers; men noemde hem een verrader des vaderlands, een omgekochten dienaar des Konings. Wél gelukte het hem, Brugge en Yperen tot het bevorderen van zijn plan over te halen, maar in Gent was men zoo vinnig op hem gebeten, dat hij er op den 19den Augustus 1345 met 70 zijner aanhangers het slagtoffer werd der volkswoede. Zijne geschiedenis werd in dramas, bijvoorbeeld in één van O. Boquette, en romans, zooals van Conscience, ingeweven.
Zijn zoon Philips van Artevelde plaatste zich in December 1381 aan het hoofd van de burgerij te Gent, nadat zich Brugge en Yperen weder onderworpen hadden aan graaf Lodewijk. Hij deed 12 der hoofdaanleggers van den moord zijns vaders ter dood brengen, verwierp de voorloopige voorwaarden, die door den Graaf en door 12 afgevaardigden uit de burgerij waren vastgesteld (Februarij 1382), versloeg den graaf van Brugge (5 Mei), veroverde de stad, en bewerkte, dat bijna geheel Vlaanderen zijne zijde koos. Hij sneuvelde in den slag bij Rosebecque op den 27sten November 1382. Er is in den laatsten tijd te Gent een standbeeld ter zijner eer verrezen , en zijne geschiedenis heelt aan A. von Tromlitz de stof geleverd voor een roman.
