Vloeken lexicon

Prof. dr. P.G.J. van Sterkenburg (1997)

Gepubliceerd op 14-11-2019

kloot

betekenis & definitie

De verwensing dat hij naar de kloten loopt! geeft uitdrukking aan een wens of verlangen van de spreker. Je kunt van mijn part naar de kloten lopen drukt afkeer en minachting uit, getuige ook de betekenis ‘bekijk het maar, je kunt me wat’. Hetzelfde geldt voor kus(t) mijn kloten!; je kunt mijn kloten kussen! en voor krijg de krampen inje/uw kloten!, een verwensing die vooral in Vlaanderen veel gebruikt wordt.

Voor Mechelen werd nog opgegeven mijn kloten kust ze! Andere Vlaamse varianten zijn volgens Mullebrouck (1984): kus(t) de bok zijn kloten!; ge zijt een mooie kloot, maar ge moest onder een ezel hangen! en kus(t) de kloten van Herodes, ze hangen achter Pilatus’ deur! In de verwensing loop naar de klote!, die ons opgegeven werd door een correspondent uit Gent, ligt het voor de hand aansluiting te zoeken bij de betekenis van klotein samenstellingen als klotewijfen klotevent. Klote- betekent daar Vervelend, onaangenaam’, loop naar de klote! betekent dan zoveel als ‘loop naar iets onaangenaams, bijvoorbeeld naar de verdoemenis’.

Als uitroep komt ook vaak voor klote! De emotionele waarde ervan is gelijk aan die van kut. In De kleine blonde dood [1985] van Boudewijn Büch komt voor de hele wereld kan de kloten krijgen! Mullebrouck (1984) kent voor Vlaanderen mijn kloten pieroo! Wat Pierrot, de hansworst, hier doet is niet duidelijk. Waarschijnlijk gaat het om de klankexpressieve waarde van het woord.

De emotionele betekenis kan weergegeven worden met ‘bekijk het maar, rot op’. In geval van woede wenst men zijn vijanden uit minachting alle kwalen van de wereld toe.

Dat blijkt eens te meer in een variant van het verwensingsvers stik, verrek, verrot, verteer enz. Daarin komt de regel voor val in sloten, breek je kloten, sterf. Deze verwensing maakt lawaai als waanzinnig geworden aardewerk. Courant zijn niet alle verwensingen die Mullebrouck voor Vlaanderen opgeeft.

Onderzoek in 1999 onder 111 Vlamingen leerde bijvoorbeeld dat slechts 9 zegslieden kust de kloten van Herodes, ze hangen achter Pilatusdeur! kenden, terwijl 11 vertrouwd zijn met ge zijt een mooie kloot, maar ge moest onder een ezel hangen! zie doodvallen, hangen, hond, klos, kramp, kunnen, kussen, kut, lepra, lopen, Mina.