Gepubliceerd op 23-02-2021

Indische oceaan

betekenis & definitie

of Indische zee, het deel van de groote samenhangende watermassa van den aardbol dat gelegen is tusschen Afrika, Australië en Azië. Zijn grenzen zijn in het n. de kusten van Arabië, Perzië, Voor-Indië, Birma en Malakka; in het o. de noorden westkust van Sumatra, de zuidkusten van Java, Bali, Lombok, Soembawa, Savoe, Rotti en verder een lijn die van hier over de Sahulbank naar Noordwest-Australië en dan langs de west- en zuidkust van Australië naar de zuidkaap van Tasmanië loopt, vanwaar zij, langs den meridiaan dezer kaap (147° O.L. van Gr.), wordt doorgetrokken tot aan den zuidpoolcirkel, die zelf de zuidgrens van den I. vormt.

In het w. maken de meridiaan van kaap Agulhas (20° O.L.) tot aan Afrika’s zuidpunt en verder de geheele oostkust van Afrika tot aan Suez de grens uit. Binnen deze grenzen beslaat de I. een oppervlakte van 72.563.400 km.2, waarbij dan nog de nevenzeeën komen, n.I. de Roode zee (448.800 km.2), de Golf van Perzië (236.800 km.2), en de randzee van Apdaman (790.600 km.2), wat een totaal geeft van 74.039.600 km.2. Rekent men, in overeenstemming met de verkeersverhoudingen, ook de austraal-aziatische middenzee tot het gebied van den I., waardoor de oostgrens over de Philippijnen naar Halmahera en Nieuw-Guinea wordt verlegd, zoo verkrijgt men een totale oppervlakte van 82.121.400 km.2. De natuurk. zeekunde rekent bedoelde zee (8.081.800 km.2) gewoonlijk bij den Grooten oceaan. De voornaamste onderdeelen van den I. zijn: de golf van Aden, waaruit men door de straat van Bab-el-Mandeb in de Roode zee komt, die door het Suezkanaal in verbinding staat met de Middellandsche zee; de golf van Oman, die door de straat van Ormus in gemeenschap staat met de golf van Perzië; de golf van Cambay, tusschen het schiereiland Gujerat en de n.w.-kust van Voor-Indië; de golf van Mannaar met de Palkstraat, tusschen de zuidspits van Voor-Indië en het eiland Ceylon; eindelijk de golf van Bengalen, tusschen Voor- en Achter-Indië. De voornaamste rivieren die zich in den I. ontlasten zijn: uit Afrika de Limpopo en de Zambezi, uit Azië de vereenigde Euphraat en Tigris, de Indus, de Nerbudda, de Tapti, de Kistna, de Godawari, de Mahanadi, de Ganges met de Brahmaputra, de Irawadi en de Saluen.

De I. (zonder de middenzee) ligt voor 2/5 binnen de tropen; 1/e ligt op het noordelijk halfrond. De I. is niet rijk aan eilanden; de meeste liggen in de nabijheid der vastelanden die hem begrenzen; de voornaamste zijn Madagaskar, de Mascarenen, Mauritius, Réunion, Rodriguez, verder noordwaarts de Amiranten en de Seychellen, ten o. daarvan de Tsagos-eilanden, ten n. van deze de Malediven en de Lakkadiven, ten o. van de n.o.-spits van Afrika het eiland Sokotra, aan de zuidspits van Voor-Indië Ceylon, en ten w. van Achter-Indië de Andaman-eilanden en de Nikobaren; bij Sumatra de Mentawei-eilanden, ten z.w. van Java de Keeling-eilanden en Christmas-eiland, nog verder zuidwaarts Nieuw-Amsterdam, St. Paulus, de Kerguelen, de Crozeten de Prins-Edwardeilanden. In 1901 is dwars door den I. een telegraafkabel gelegd, die over het eiland Rodriguez en de Keeling-eilanden gaat.