(lat. Capitis poenu) straf die den dood tengevolge heeft. Tot op het midden der 18de eeuw werd het recht om met den dood te straffen en de doelmatigheid van zoodanige straf in het algemeen niet bestreden; de strijd tegen de D. dateert van Beccaria, en duurt nog heden ten dage voort; de tegenstanders ontzeggen op zedelijke gronden den staat het recht om een menschenleven te vernietigen, en duiden de D. aan als de ruwste, bij een hoogeren trap van beschaving niet passende strafvorm; zij sluit verbetering van den delinquent buiten, haar afschrikwekkende werking hebben andere strafvormen met haar gemeen of wordt daardoor zelfs overtroffen,
rechterlijke dwalingen kunnen niet worden hersteld. Aan de andere zijde wordt de D. onder vele omstandigheden als onontbeerlijk aangemerkt. Overigens hangt de meening omtrent de D. ten nauwste saam met de ethische begrippen omtrent het straffen en het wezen der straf (zie aldaar). De D. is, wat de burgerl. rechtspleging aangaat, bij de wet afgeschaft in Nederland, Rumenië, Portugal, Italië, enkele staten van N.-Amerika; in Zwitserland was zij van 1874—79 afgeschaft en werd sinds in verschillende kantons weder ingevoerd; in : Oostenrijk was zij afgeschaft van 1887—96; ; ook in enkele duitsche staten was zij voor de stichting van het duitsche rijk opgeheven, en in de rijkswetgeving bleef zij niet dan na harden parlementairen strijd gehandhaafd.
