Afvragen (vraagde (vroeg) af, heeft afgevraagd), iem. (aan of van iem.) iets afvragen, het van hem vragen, hem verzoeken het te geven of to doen den overwonnene den degen afvragen; haar echtgenoot met een vroolijken lach aanziende, als wilde zij hem daarmede zijne goedkeuring en loftuiting afvragen; ik vraag haar plechtig af: richt tusschen hem en mij
— iem. eene belofte, eene verklaring, eene bekentenis afvragen, hem verzoeken die te doen of af te leggen;
— iem. rekenschap van iets afvragen, hem vragen die te geven (te doen);
— zich {zelven) rekenschap afvragen (van iets), nadenken over zijne eigen handelingen en bedoelingen;
— iem. (of aan iem.) iets afvragen, zich vragende tot hem richten om het te weten te komen;
— met nadruk vragen, terwijl men een bepaald antwoord verwacht: hij vroeg mij af, welke oogmerken ik daarbij had; ik vraag het u af, of hij juist gehandeld heeft; ik moet u tevens afvragen, welk belang gij daarin stelt;
— (spr.) zoo vraagt men den boeren de kunst af, ik ben zoo onnoozel niet om mij zóó te laten uithooren;
— (Zuidn.) eenen boer zijne wijsheid afvragen, te veel willen weten, onbescheiden worden;
— iem. zijne stem afvragen, hem vragen hoe hij stemt (bij het nemen van eene beslissing in eene vergadering);
— zich {zelven) iets afvragen, zich zelven eene vraag stellen, nadenken over iets dat twijfel wekt en dat men niet terstond weet op te lossen de baatzuchtige werkgever moest zich zelven eens afvragen, of zijne arbeiders een menschwaardig bestaan hebben; onwillekeurig vroeg hij zich af, welke gevolgen het zoude hebben; ik heb mijzelven wel eens afgevraagd, waartoe ik nog leefde; hoe heb ik zoo ezelachtig dom kunnen zijn ? vroeg hij zich zelven af; dikwijls heb ik mij de reden afgevraagd van zijn zonderling gedrag;
— (verschillende dingen die gevraagd worden) alle tot het laatste toe vragen toen de rechter in het verhoor alles afgevraagd had; als de aardrijkskunde afgevraagd is (alle vragen, dat vak betreffende, bij een examen), beginnen wij aan de geschiedenis; het is een treurig verschijnsel, dat men leerlingen die zelven reeds onderwijzen de lessen moet afvragen, overhooren. AFVRAGING, v.